تحلیل زیبایی شناسی شهر «بسیلا» مقرّ فرمانروایی طیهورشاه در کوش‏نامه

هر سبک نوین معماری برمبنای اصول، روش‎ها و سنّت‏ های سبک‎های پیشین استوار است و همواره، آن اثری در گذر زمان، شایستگی جاودانگی و ماندگاری دارد که از پشتوانۀ منطقی و مبانی نظری ریشه‎دارتری برخوردار باشد. بهره‎گیری از شکل‎های هندسی در معماری گذشته از اهمّیت و سابقۀ طولانی برخوردار است؛ به گونه‎ای که در ساختن اکثر معابد و مکان‎های مقدّس، از آن بهره می‎بردند. اهمیّت اعداد و اشکال در زیبایی‎شناسیِ اماکن تاریخی و مذهبی مشهود است. در این میان، عدد چهار و شکل مرّبع گونۀ بنا، به گونه‎ای نمادین بیشتر مورد اقبال معماران اسلامی قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، جلب توّجه معماران به مفاهیم و شیوه‎هایی است که در ساختن شهر بسیلا، مقرّ فرمانروایی شاه طیهور در منظومۀ کوش‎نامه به کار رفته و اصل آنها با اتّکا بر تجربیّات بشری و تسلسل هویّتی دستاوردهای انسان با نسل‎های پیشین و پیش‌دانسته‎های انسان بنیان نهاده شده تا بتواند پاسخگوی نیازهای فطری و زیبایی‌شناختی انسان امروز باشد. در پژوهش حاضر که با روش تحلیلی-تطبیقی و با شیوه استقرائی انجام گرفته، با شناسایی عناصر اصلی زیبایی‎شناسی معماری اسلامی در حوزه عمل و نظر مانند سیمای ظاهری، استحکام و استواری، تقارن و تعادل، به بررسی چگونگی تاثیرگذاری آنها در ساختن شهر بسیلا در منظومۀ کوش‎نامه پرداخته شده است.

aesthetic analysis of basila city, the seat of shah tayhour’s rule in kushnameh

every new style of architecture is based on the principles, methods and traditions of the previous styles and always has an effect in the course of time that is worth immortality, which has a logical support and deep theoretical foundations. the use of geometric shapes in the architecture has a long history and importance in such a way that they were used in the construction of most temples and holy places. the importance of numbers and shapes is evident in the aesthetics of historical and religious places. among these, number four and the square-shaped buildings have been favored by islamic architects in a symbolic way. the purpose of the present research is to draw the attention of architects in the construction of basila city, the seat of shah tayhour’s rule in the kushnameh system, to the concepts and methods that are based on human experiences and the identity sequence of human achievements with previous generations and preconceived notions. man was created with the ability to respond to the natural and aesthetic needs of his time. the current research was done with an analytical-adaptive method and an inductive one, and the main elements of islamic architectural aesthetics in the field of practice and opinion are identified. also, appearance, strength, stability, symmetry, balance, and how they affect the construction of basila city in kushnameh system have been investigated.