تحلیل انتقادی گفتمان لالایی ها براساس نظریه فرکلاف با نگاه جنسیتی (مورد مطالعه: لالایی‌های یزد)

شناخت ایدئولوژی‌ها و جهان‌بینی‌های مولف، هدف تحلیل انتقادی گفتمان متون است که از تحلیل و بررسی سازمان‌های کلامی بالاتر از جمله، حاصل می‌شود. تحلیل انتقادی گفتمان رویکردهای مختلفی دارد که یکی از معروف‌ترین و کاربردی‌ترین آنها، رویکرد فرکلاف است. در این پژوهش، لالایی‌های مورد مطالعه را بر اساس رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف، بررسی کرده ایم. در سطح توصیف لالایی‌ها، ساختارهای گفتمان‌مدار و کاربردهای زبانی دارای بار ایدئولوژیک مورد مطالعه قرارگرفتند. در سطح تفسیر، به تحلیل بینامتنی و بافت موقعیت اعم از موقعیت‌های مذهبی، جغرافیایی و تاریخی و اجتماعی و فرهنگی پرداختیم. در این پژوهش، سطح تبیین لالایی‌ها دربرگیرنده تحلیل روابط قدرت و دو جنس و توزیع نابرابر آن و تاثیر هژمونی ایدئولوژیک در تفکّر زنان با نگاه انتقادی است. برآیند پژوهش نشان می‌دهد که تفکّر غالب جامعه، تفکّری زن‌ستیزانه است و بنابراین، زنان نیز نسبت به جنس مونث تفکّری مردانه دارند و هویتی سوای هویت مرد برای خود قائل نیستند. البته، سطح آگاهی زنان و فعالیت‌های اجتماعی آنان در عصر جدید، باعث‌شده تا در گفتمان لالایی‌های جدید، از زبان مادران جوان‌تر امروزی، دیگر شاهد چنین ایدئولوژیی نباشیم و زنان به حقوق، توانایی‌ها و منزلت اجتماعی خود بیشتر از پیش واقف هستند.

Critical Discourse Analysis of Lullabies Based onFairclough's Theory from a Gender Perspective: A Case Study of Yazdian Lullabies

Understanding the ideologies and the worldviews of the author is the goal of the critical analysis of the discourse of texts, which is achieved through the analysis of verbal organizations beyond a sentence. Critical discourse analysis has various approaches, one of the most famous and practical of which is Fairclough’s approach. In this research we have examined lullabies based on Fairclough’s approach of critical discourse analysis. In the level of lullaby descriptions, discoursive structures and linguistic applications with ideological meanings were studied; in the level of interpretation, we conducted analysis of intertexuality and situational contexts including religious, geohistorical and sociocultural situations and the level of lullaby explanations includes analysis of the relationship of power with the two sexes and its unequal distribution and critically analyzing the effect of ideological hegemony on women’s thoughts. The result of the research shows that the dominant thinking in the society is misogynistic. Therefore, women regard the female sex with a masculine manner and do not consider an identity for themselves without the masculine identity. Yet, women’s level of awareness and their social activities in the new era have caused us to witness no more of such ideologies in the discourse of the new lullabies from the new mothers. Women are also more aware of their rights, abilities, and social status than before.