بررسی گونه های شعر غنایی در دیوان وحشی بافقی

وحشی بافقی(939؟991؟) با ارائه آثاری ماندگار در شعر فارسی، از جمله شاعرانی است که با وجود پیروی از بزرگان ادبی گذشته، توانسته‌ است خود را از تقلید صرف، رهایی دهد و از آن، گامی فراتر نهد. او به‌جای هنرنمایی‌های متکلّفانه و کاربرد صنایع مفاخره‌آمیز، تلاش خود را در جهت ارتقای معانی با زبانی سهل و ممتنع، متمرکز کرده ‌است. از ابتکارات وحشی تغییراتی است که در برخی از انواع فرعی غنایی پدید آورده ‌است. در این نوشتار تلاش کرده‌ایم انواع ادبی و غنایی را در آثار او بررسی کنیم تا از طریق مقایسه، ابتکارات او در چهارچوب و مضمون را بشناسیم. برخی از خلّاقیت‌های این شاعر در سطح وسیع‌تر پدید آمده و شناخته ‌شده‌تر است؛ مانند: نقش او در زمینه ارتقای طرز واسوخت در غزل‌ و ترکیب‌بند، خلق مثنوی فرهاد و شیرین و ناظر و منظور، ابتکار در انواع فرعی طنز، نظیر قسمت‌نامه و حمارنامه، گسترش ساقی‌نامه در قالب و وزنی روان‌تر، سرودن ترکیب‌بندهایی با مضمون مرثیه و واسوخت و انواعی دیگر، شامل: مناجات‌نامه، تعمیه و ماده‌تاریخ، مناظره، نقیضه، اخوانیه، مفاخره نیز ابتکاراتی داشته‌است که کم‌تر شناخته شده‌است.

An Investigation of the Species of Rich Poetry in the Vahshi Bafghi’s Divan

Vahshi Bafghi, by presenting enduring works in Persian poetry, is one of the poets who, despite the adherence to past literary pioneers, has been able to rid himself of mere imitation and go beyond it. Instead of arrogant inspiration and the use of hollow technics, he has focused his efforts on promoting meaning and language in an easy and unobtrusive language. Among his innovations are the changes that have been made in some of the subcategories of lyrical literature. In this article, we have tried to consider some types of literary and lyrical literature. Some of his creations are wider and more wellknown, like his role in improving the attitude in the sonnet and synthesis, the creation of Masnavi Farhad and Shirin and the Observer and Observed, the initiation of various types of satire, such as the letter of letter and letter of honor, the expansion of the creativity in the form and weighing of the lighter, the compilation of compositions with the theme of poetry and wisdom and other types such as: Mourning, Baptism, History, Debate, Neglect, Ephesus, Blessed are also less wellknown innovations.