بکارگیری پیوندهای خالص در تبیین جایگاه بانک در اقتصاد ایران

محدودیت منابع تولیدی نظیر نیروی کار، سرمایه، انرژی، آب و دیگر منابع تولیدی در کشورهای درحال توسعه سبب شده است تا براساس نظریه رشد نامتوازن، استفاده از آن‌ها در بخش‏های تولیدی با توجه به اولویت این بخش‏ها صورت پذیرد.  این تحقیق در پی تعیین  جایگاه بخش بانک در اقتصاد ایران و تاثیر آن بر دیگر بخش‌های اقتصادی کشور است. برای تعیین میزان اثرگذاری این بخش بر تولیدات دیگر بخش‌های اقتصادی و مقایسه آن با سایر بخش‌ها، از پیوندهای پیشین کل (خالص و ناخالص) استفاده می‌گردد. میزان تحرک‌آفرینی توسعه‌ی فعالیت‌های بانک در بخش‌های مختلف اقتصادی با استفاده از شاخص ارتباط پسین کل (خالص و ناخالص) اندازه‌گیری می‌شود. منابع آماری تحقیق از جدول دادهستانده سال 1390 مرکز پژوهش‌های مجلس که آخرین جدول به‌هنگام شدهرسمی کشور است تامین می‌گردد. موقعیت این بخش، هم به‌لحاظ تحریک‌پذیری و هم تحرک‌آفرینی در بخش‌های تولیدی، از متوسط بخش‌های اقتصادی پایین‏تر است. شاخص ارتباطی جزیی پیشین بخش بانک ‏نشان می‌دهد 93/67 درصد از خدمات بانک به‌عنوان کالاهای واسطه در اقتصاد مصرف می‌شود. به این ترتیب، بخش بانک جزء بخش‌هایی است که بیشتر در خدمت بخش‌های تولیدی قرار دارد و از این نظر در بین بخش‌های خدماتی اقتصاد کشور، رتبه نخست را دارد. بخش‏های ساخت مواد شیمیایی، ساختمان و بانک به‌ترتیب بیشترین استفاده‌کنندگان خدمات بانکی به‏شمار می‏روند. در مقابل بخش‏های ساخت مواد شیمیایی، بانک و آب، برق و گاز هم به‌ترتیب بیشترین تامین‌کنندگان نیازهای بخش بانک به‌حساب می‏آیند.

Using Net Linkages in Explaining the Position of Banking Sector in the Economy of Iran

Developing countries are faced with the scarcity of resources such as labor force, investment, energy, water, etc. Such scarcities have forced these countries into adopting the unbalanced growth theory and prioritizing their resources in the manufacturing sectors. In this study, the importance of the banking sector in Iranian economy, as well as its effects on other economic sectors are taken into account. Total forward Linkages (Net and Gross) are used in order to specify the influence of the banking sector on other sectors, and also to compare it with them. The stimulation of the development of banking sector activities on the various economic sectors is also specified through total backward linkages (Net and Gross). The statistical data of this study have been provided from the inputoutput table (2012); the latest official updated inputoutput table of Iran, released by Iran’s Parliament Research Center. The position of this sector, both in terms of stimulatibility and stimulation in the manufacturing sectors, is lower than that of other sectors. The partial forward linkage index of the banking sector shows that 67.93% of the banking services are used as intermediate goods in the economy. Thus, the banking sector is the one which that is mostly at the service of the production sectors, and in this regard, it is ranked first among all service sectors. The chemical production, building and banking sectors respectively obtain the most benefits from banking services. The chemical production sector, the banking sector and the water, electricity and the natural gas distribution sectors, respectively, are the largest suppliers of the banking sector’s needs.