بررسی عملکرد سازوکارهای انتقال پولی ایران تحت شرایط نااطمینانی

در مطالعه حاضر به بررسی اثر نااطمینانی بر سازوکارهای انتقال پولی منتخب ایران طی دوره 1369:1 تا1401:4 پرداخته شده است. در این راستا ابتدا با توجه به سه متغیر ابزار سیاستی بانک مرکزی (پایه پولی (bm)، پول ( m1) و نقدینگی ( m2)) و دو متغیر هدف آن (تولید و تورم) و به کارگیری روش var-x، سه مسیر انتقال پولی منتخب نرخ بهره، نرخ ارز و اعتبارات بررسی شده است. نتایج نشان‌دهنده آن است که طی دوره مورد بررسی بدون توجه به نوع متغیر سیاستی و هدف بانک مرکزی، مسیر انتقال اعتبارات نقش ایفا کرده است. این در حالی است که نقش دو مسیر انتقالی دیگر بستگی به نوع ابزار سیاستی و متغیر هدف دارد. پس از شناسایی مسیرهای انتقال پولی، به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نااطمینانی بر سازوکارهای انتقال پولی، از صدک90ام و 10ام شاخص نااطمینانی اقتصادی بهینه به عنوان جایگزین سطوح نااطمینانی بالا و پایین استفاده و با به‌کارگیری روش خودرگرسیونی برداری برهم کنشی (ivar) و استخراج توابع واکنش تکانه ای (irfs) دو متغیر تولید و تورم، بررسی مورد نظر انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که طی دوره مورد بررسی مسیرهای انتقال پولی در سطوح نااطمینانی مختلف به صورت متفاوت عمل کرده و درواقع میزان اثر نااطمینانی بر مسیرهای انتقال پولی موثر و البته متفاوت است.

investigating the performance of iran’s monetary policy transmission mechanisms under uncertainty conditions

the present study examined the effect of uncertainty on specific monetary policy transmission mechanisms in iran from the first quarter of 1990 to the fourth quarter of 2022. first, the three variables representing the central bank’s policy instruments were considered, namely monetary base (bm), money (m1), and liquidity (m2), along with two target variables of gdp and inflation. the var-x method was used to analyze the three monetary transmission channels: interest rate, exchange rate, and credits. the findings indicated the central role of the credit channel, regardless of the central bank’s policy variable or target. however, the effectiveness of the interest rate and exchange rate channels varies depending on the type of policy instrument and the target variable. the study also explored the effect of different levels of uncertainty on the monetary transmission channels. the 90th and 10th percentiles of the optimal economic uncertainty index were used as proxies for high and low uncertainty, respectively. the analysis employed the interaction vector autoregression (ivar) method and extracted impulse response functions (irfs) for gdp and inflation. according to the results, monetary policy transmission functions operated differently under varying levels of uncertainty, indicating that the level of uncertainty significantly affects the monetary policy transmission channels.