اثر ریسک ژئوپلیتیک بر شاخص قیمتی صنایع منتخب با استفاده از مدل qqc و svar

با توجه به اثرپذیری صنایع بورسی از متغیرهای جهانی، در پژوهش حاضر به بررسی اثر نوسان ریسک ژئوپلیتیک بر نوسان شاخص صنعت فرآورده‌های نفتی، محصولات شیمیایی، کانه‌های فلزی و فلزات اساسی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از دو روش quantile-on-quantile connectedness (qqc)  و structural vector autoregression (svar) در بازه زمانی 01/01/2020 تا 24/12/2024 پرداخته شده است. نتایج حاصله از الگوی qqc، بیانگر آن است که نوسان ریسک ژئوپلیتیک و نوسان شاخص صنعت فرآورده‌های نفتی در دهک‌های اکسترمم، بیشترین ارتباط را با یکدیگر داشته‌اند و اثرگذاری نوسان ریسک ژئوپلیتیک بر نوسان شاخص صنعت فرآورده‌های نفتی قابل‌توجه بوده است. در مورد سایر صنایع، زمانی که نوسان هر یک در دهک 9 و 10 قرار داشته، از نوسان ریسک ژئوپلیتیک بیشترین تاثیر را پذیرفته‌اند. همچنین، نتایج مدل svar نشان می‌دهد که واکنش نوسان شاخص صنایع مورد مطالعه به شوک ناشی از نوسان ریسک ژئوپولیتیک در همه موارد مثبت بوده و پس از 360 دوره به مقدار مثبتی همگرا شده که بیانگر پایداری شوک است. همچنین، در بررسی واکنش تجمعی مشاهده شد که در همه صنایع نمودارها نمایی بوده است که بیانگر روند افزایش اثر شوک در طول زمان است. به‌طور مشخص، پس از 360 دوره، نوسان شاخص صنعت فرآورده های نفتی به میزان 1، محصولات شیمیایی 0/6، کانه فلزی 0/3 و فلزات اساسی 0/5 افزایش داشته است.

impact of geopolitical risk on price indices of selected industries in the tehran stock exchange: an approach based on qqc and svar models

considering the impact of global variables on stock market industries, the present study relied on the quantile-on-quantile connectedness (qqc) and structural vector autoregression (svar) to examine the impact of geopolitical risk fluctuations on the volatility of the petroleum products, chemical products, metal ores, and basic metals sectors in the tehran stock exchange. the analysis focused on the period from january 1, 2020, to december 24, 2024. the results from the qqc model revealed that fluctuations in geopolitical risk exhibited the strongest correlation with the volatility of the petroleum products industry index at extreme deciles, indicating a significant impact. in other industries, the highest susceptibility to geopolitical risk fluctuations had occurred when their volatility was in the 9th and 10th deciles. in addition, the svar model results indicated that the immediate response of industry index volatility to geopolitical risk shocks was positive across all cases. over 360 periods, this response converged to a positive value, reflecting the persistence of the shock. the cumulative response analysis further demonstrated an exponential increase in all industries, suggesting a rising trend in the effect of geopolitical risk over time. specifically, after 360 periods, the volatility of the petroleum products industry index increased by 0.34, chemical products by 0.06, metal ores by 0.03, and basic metals by 0.06.