سیاست‌گذاری توسعه و تثلیثِ ناکارآمدی‌ها بازسازیِ معناییِ ناکارآمدی سیاست‌گذاری توسعه در ایران براساس نظریه زمینه‌ای

بیش از سه دهه تنها از عمر سیاست‌گذاری توسعه در ایران پس از انقلاب می‌گذرد اما ایران همچنان در چارک چهارم توسعه‌یافتگی و چارک اول توسعه‌نیافتگی قرار دارد. اگرچه توسعه‌یافتگی  و توسعه‌نیافتگی را نمی‌توان تنها  به امر سیاست‌گذاری تقلیل داد ولی سیاست‌گذاری همواره به عنوان یکی از  عوامل موثر بر توسعه دیده شده است. بر همین اساس، این پژوهش می‌کوشد با استفاده از نظریه زمینه‌ای دلایل ناکامی سیاست‌گذاری توسعه در ایران از نظر متخصصان و متصدیان سیاست‌گذاری توسعه را فهم نماید. بر این اساس، با 22 متخصص و متصدی امر سیاست‌گذاری توسعه مصاحبه نیمه‌ساختاریافته صورت گرفت و مصاحبه‌ها از طریق کدگذاری سه مرحله‌ای شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل گردید. در این تحلیل، ابتدا  629  مفهوم اولیه به‌دست آمد که در مراحل بعدی به 78 مقوله فرعی سپس 24 مقوله اصلی و نهایتاً یک مقوله هسته تقلیل یافت. مقوله هسته پژوهش یعنی تثلیت ناکارآمدی‌ها نشان داد سیاست‌گذاری توسعه در ایران دچار مثلث ناکارآمدی‌ها شامل ناکارآمدی حکمرانی، ناکارآمدی ساخت اجتماعی و ناکارآمدی نظم نخبگانی است که نه به‌صورت مجزا بلکه به‌صورت درهم‌تنیده، در یک مثلث مفصل‌بندی‌شده و ناکارآمدی سیاست‌گذاری توسعه در ایران را شکل بخشیده‌اند. این وضعیت مبین شکل‌گیری نوعی مثلث شوم در سیاست‌گذاری توسعه در ایران است و بر این موضوع تاکید دارد که در صورت تداوم  این وضعیت، ایران درگیر نوعی توسعه‌نیافتگی مضاعف و تعلیق توسعه‌یافتگی پایدار خواهد شد.

semantic reconstruction of the inefficiency of development policymaking in iran: a grounded theory approach

more than three decades have passed since the adoption of development policies in iran following the islamic revolution. despite these efforts, iran remains in the fourth quarter of development and the first quarter of underdevelopment. while development and underdevelopment cannot solely be attributed to policymaking, it is widely recognized as a critical factor influencing development. employing the grounded theory approach, the present study sought to uncover the underlying reasons for the failure of development policy in iran from the perspectives of experts and policymakers. first, semi-structured interviews were conducted with 22 experts and development policy managers. the collected data was analyzed through three stages of coding: open, axial, and selective. the analysis resulted in 629 primary concepts, which were refined and reduced into 78 subcategories, 24 main categories, and ultimately, one core category. the core category revealed that development policy in iran suffers from a triangle of inefficiencies: the inefficiency of governance, the inefficiency of social structure, and the inefficiency of the elite order. these three inefficiencies are not isolated but interconnected, forming a kind of ominous triangle that undermines the efficiency of development policy in iran. if these inefficiencies persist, iran risks facing a double underdevelopment that can significantly hamper the pursuit of sustainable development.