ارزیابی کارایی و پایداری روش‌های بتا و عامل تنزیل تصادفی در بازار سهام ایران

کاربردهای گسترده مبحث قیمت‌گذاری دارایی‌ها در حوزه‌های مالی و اقتصاد موجب شده است که اهمیت این موضوع طی سال‌های اخیر افزایش یافته و ابعاد نظری و تجربی آن بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد. در این راستا هدف اصلی مقاله حاضر این است که مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی را در قالب دو روش بتا (عاملی) و روش عامل تنزیل تصادفی در بازار سهام ایران مقایسه کند. بنابراین، با استفاده از داده‌های ماهانه بازدهی شاخص کل و بازدهی سهام‌ شرکت‌های حاضر در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی دوره (1)1379 تا (6)1398 و تشکیل سبدهای 5*5 موسوم به سبدهای 25تایی فاما و فرنچ، کارایی و پایداری الگوهای مورد اشاره برای مدل‌های تک عاملی (مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای) و چند عاملی (مدل سه عاملی فاما و فرنچ) با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (روش گشتاورهای تعمیم یافته) بررسی و مقایسه می‌شود. نتایج نشان می‌دهد روش های فوق برتری کامل نسبت به یکدیگر ندارند. در واقع، در مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای، روش عامل تنزیل تصادفی، کارایی بیشتر و پایداری کمتری نسبت به روش بتا دارد و در مدل سه عاملی فاما و فرنچ، روش بتا از کارایی بیشتر و پایداری کمتری نسبت به روش عامل تنزیل تصادفی برخوردار است.

evaluating the efficiency and robustness of beta and stochastic discount factor methods in iranian stock market

extensive applications of asset pricing in the fields of finance and economics lead to an increasing importance of this issue, which has attracted more attentions of researchers in theoretical and empirical aspects. due to this issue, the main purpose of this paper is to compare two asset pricing methods i.e. “beta” and “stochastic discount factor” in iran stock exchange market. using the monthly data of tehran stock exchange index return and return of shares of the companies listed in the stock exchange market of iran during 1379(1) to 1398(6), we have formed 5*5 baskets-called 25 portfolios of fama and french- to evaluate the efficiency and stability of one factor model (capital asset pricing model) and multi-factors model (fama and french’s 3 factors model) using generalized method of moments (gmm) estimation method. the results show that the aforementioned methods are not completely superior to each other. in fact, for capm model, stochastic discount factor method is more efficient and less stable than beta method and vice versa for fama and french’s 3 factors model.