سرایت بحران‌های مالی جهانی بر تلاطم‌های ارزی در اقتصاد ایران؛ رویکرد گارچ-کاپولا

یکی از مباحث مهم در اقتصاد بین‌الملل، پدیده سرایت بحران است. با توجه به شکل‌گیری اقتصاد جهانی و گسترش روابط مالی و اقتصادی بین کشورها، اثبات وجود پدیده سرایت به سیاست‌گذاری‌ در دوره‌های بحرانی کمک شایانی می‌کند. هدف از این مطالعه پاسخ به این سوال است که آیا بازار ارز کشور از بحران‌های جهانی متاثر شده است. هرچند به نظر می‌رسد پاسخ به این سوال از قبل مشخص باشد، اما تا وجود این پدیده اثبات نشود، نمی‌توان گام‌های بعدی را که شامل بررسی کانال‌های این سرایت و یا سهم آن در تلاطمات ارزی است، مورد مطالعه قرار داد. در این مطالعه وجود پدیده سرایت بحران از بازار ارز کشورهای درگیر بحران و همچنین بازار نفت و طلا (به عنوان نمادی از بحران جهانی) به بازار ارز (بازار آزاد) در چهار بحران جهانی در فاصله سال‌های 2008-1987 (بازار سهام آمریکا، مکزیک، سارک و بازار مسکن آمریکا) آزمون شد. در هر بحران یک دوره ثبات و بحران تعیین و با استفاده از داده‌های روزانه و توابع گارچ-کاپولا وجود پدیده سرایت بررسی شد. نتایج حاکی از وجود پدیده سرایت بحران به بازار ارز کشور است. این موضوع به ویژه در بحران 2008 که گستره آن بیش از سایر بحران‌ها بود، علاوه بر شاخص  دلار از طریق بازار طلا و نفت نیز تایید می‌شود. بنابراین، بخشی از نوسانات بازار ارز ریشه در عوامل خارجی داشته و لازم است سیاست‌گذار ارزی در زمان بروز بحران‌های مالی در سطح جهان و یا نوسانات بازار جهانی طلا و نفت از اعمال سیاست‌های مداخله‌ای در بازار ارز اجتناب کند.

the contagion of global financial crisis on exchange rate volatility in iran: copula-garch approach

an important subject in the field of global economy is the financial crisis contagion on various markets. given the expansion of trade relationships among different countries, proving the existence of contagion will facilitate policymaking in times of crisis. the present article tries to find the answer to the question of whether the iranian foreign exchange market is affected by certain global crises. the answer may initially seem to be obvious; nevertheless, the channels of contagion or its share in market fluctuations cannot be confirmed if the existence of the phenomenon is not proved at first place. this study reviews the contagion effects of financial crises in selected crisis-stricken countries and those of oil and gold markets on iran’s free foreign exchange market, covering four crises including the us stock market crash, the mexican financial crisis, saarc, and the us subprime mortgage crisis during 1987-2008. for each crisis, stability periods were identified and using daily data and the copula-garch model, the existence of contagion effects was studied. findings indicated the contagion effects of the crises in the mentioned markets on the foreign exchange market. this was specifically witnessed in the case of the 2008 crisis with effects larger than others, manifesting themselves in the foreign exchange as well as the oil and gold markets. therefore, part of the fluctuations in the market may be attributed to external factors, requiring the policymaker to avoid any intervention during global financial crisis or turbulence in the oil and gold markets.