اثرگذاری تکانه نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای

اثرگذاری تغییرات نرخ ارز بر سطح عمومی قیمت‌ها یکی از موضوعات مهم در اقتصاد کلان است و بررسی جزئیات آن دلالت‌های مهمی برای سیاست‌گذار پولی به همراه دارد. با توجه به وضعیت این دو متغیر در اقتصاد ایران، رهیافت‌های نوین اقتصاد سنجی می‌توانند بینش جدیدی ارائه کنند. در این راستا، پژوهش حاضر با به‌کارگیری الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای می‌کوشد عبور نرخ ارز در ایران را طی سال‌های 1397:4 – 1369:1 به صورت غیرخطی بررسی کند. نتایج نشان دادند اثرگذاری نرخ ارز بر سطح عمومی قیمت‌ها به مقادیر تورم (محیط تورمی و آستانه آن) وابسته است؛ به طوری که اگر تورم فصلی بیشتر از5/48 درصد باشد، شوک ارزی اثر کمتری بر تورم دارد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که به دلیل نبود سیاست هدف‌گذاری تورم در اقتصاد ایران، اثرگذاری شوک نرخ ارز بر تورم در مقادیر کمتر از سطح 5/48 درصد، کمتر است. بر این اساس، می‌توان گفت سیاست پولی در تورم‌های کمتر از آستانه، آزادی عمل کمتری دارد و ضروری است اهداف مربوط به کاهش تورم و سیاست‌های ارزی به طور توامان مدنظر قرار گیرند.

The Impact of Exchange Rate Shock on Inflation in Iran’s Economy: Application of the Threshold Vector Autoregression Model

The effect of exchange rate changes on the general level of prices is one of the major issues in macroeconomics and has important results for the monetary policy maker. With respect to these two variables in Iran’s economy, modern econometric approaches can provide new insights. In this regard, using the threshold vector autoregressive model, the present study attempts to investigate the nonlinear exchange rate passthrough in Iran during 1369:1 – 1397:4. The results show that pass trough of exchange rate to the general price levels depends on the amount of inflation (inflationary conditions and its threshold). If seasonal inflation exceeds from 5.48%, the exchange rate shocks has lower effect on inflation. The results show that, exchange rate shocks have a severe effect. Due to the lack of inflation targeting policy in the Iran’s economy, the impact of exchange rate shocks on inflation is lower in values below the level of 5.48%. Accordingly, in inflation rates below the threshold, monetary policy has less freedom of action and the goals of reducing inflation and exchange rate policies need to be taken into account simultaneously.