مزیت نسبی آشکار شده؛ آزمون‌های سازگاری و ثبات (شواهدی از رقابت‌پذیری بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات در اقتصاد ایران)

مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل میزان رقابت‌پذیری زیربخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدمات اقتصاد ایران در بازارهای جهانی با احتساب چهار شاخص مزیت نسبی آشکار شده(rca) در سطح کدهای دو و چهاررقمی سیستم طبقه‌بندی بین‌المللی استاندارد صنعتی رشته فعالیت‌های اقتصادی(isic) و با استفاده از اطلاعات جداول داده ستانده ایران و جهان طی دوره 95-1375 می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که از 3 زیرگروه اصلی مورد بررسی در بخش کشاورزی، تنها زیربخش محصولات زراعت، باغداری، دامداری و طیور و شکار و سایر فعالیت‌های وابسته و از 19 زیربخش مورد مطالعه برای صنعت، تنها زیربخش استخراج مواد معدنی و سایر مواد مربوط به آن برای تمامی سال‌های مورد مطالعه دارای rca بوده است. سایر زیربخش‌ها دارای نوساناتی در وجود و یا عدم وجود مزیت نسبی بوده و برخی دیگر دارای الگوی rca ثابت است. وضعیت مزبور در 10 زیربخش خدمات کشور نیز وجود داشته است، اما زیربخش‌های خدماتی دارای مزیت نسبی صادراتی برای کل دوره شناسایی نشده است. علاوه بر این، نتایج آزمون‌های سازگاری شاخص‌های rca با استناد به انجام 3 آزمون شمارشی، ترتیبی و دوگانه نشان می‌دهد که نتایج آزمون ترتیبی و سپس دوگانه بیش از نتایج آزمون‌ شمارشی رضایت‌بخش است. از این‌رو، این مطالعه یک تفسیر ترتیبی از شاخص‌های rca را در تدوین سیاست‌های اقتصادی ارائه می‌کند. همچنین نتایج آزمون‌های ثبات و پایداری بیان می‌دارد که الگوی شاخص‌های مزیت نسبی صادراتی در زیربخش‌‌های اقتصادی کشور در طی دوره مورد مطالعه از روند ثابتی برخوردار نبوده است.

Revealed Comparative Advantage; Consistency and Stability Tests (Evidences of the Competitiveness of Agriculture, Industry and Services Sectors in the Iranian Economy)

In the present study, the competitiveness of Iran’s agricultural, industrial and in global markets services sectors has been investigated and analyzed. This measurement was taken by calculating four indicators of  relative comparative advantage (RCA) at the level of two and fourdigit codes of the International Industrial Standard Classification System for Economic Activities (ISIC) and using the data of Iranworld inputoutput tables during the period 19961995. The results show that out of 3 main subgroups of agriculture, only subdivisions of agricultural products, horticulture, livestock and poultry and hunting and other related activities, and out of 19 subdivisions of industry, only subdivisions of mineral extraction and other related materials, have RCA in all studied years. Other subsections have fluctuations in the presence or absence of comparative advantage, and some have a distinct RCA pattern. This situation has existed in 10 service subsectors of the country, but in general, the relative export advantage for service subsectors has not been identified in the whole period. In addition, the results of RCA index compatibility tests by performing 3 Cardinal, Ordinal and Dichotomous Measures show that the results of Ordinal tests are more satisfactory than the results of Dichotomous and Cardinal tests and therefore, the present study provides an Ordinal interpretation of RCA indicators in the formation of economic policies. Finally, the results of stability tests show that the indicators of comparative export advantage did not have a stable trend during the period.