رابطه علیت بین مولفه‌های اقتصاد دانش بنیان و شاخص پیچیدگی اقتصادی

امروزه حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان که در آن رشد به مقدار، کیفیت و دسترسی به دانش موجود بستگی دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. حجم دانش فناورانه موجود در کشورها بیانگر سطح توسعه‌یافتگی آن‌ها است. یکی از شاخص‌های معتبر برای سنجش حجم دانش فناورانه موجود کشورها، شاخص پیچیدگی اقتصادی است. در این پژوهش تلاش می‌شود تا به این سوال پاسخ داده شود که چه رابطه علت و معلولی بین مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان و شاخص پیچیدگی اقتصادی وجود دارد. برای این منظور از داده‌های پانل شامل 113 کشور طی دوره زمانی  20162006 استفاده شده  است. برای محورهای دانش‌بنیان از 14 متغیر معرفی شده توسط بانک جهانی استفاده شده است. از طریق تحلیل مولفه‌های اساسی، محورهای اقتصاد دانش‌بنیان به چهار مولفه تبدیل شده‌اند و سپس رابطه علیت گرنجری این مولفه‌ها با شاخص پیچیدگی اقتصادی و برعکس مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش رابطه علی دوسویه را بین محور آموزش، فناوری ارتباطات و اطلاعات و نهاد اقتصادی با پیچیدگی اقتصادی و رابطه علی یک‌سویه را از نوآوری به پیچیدگی اقتصادی نشان می‌دهند. همچنین یافته‌ها حاکی از نتایج متفاوت در این روابط علت و معلولی برای دو دسته کشورهای عضو oecd و کشورهای غیرعضو است.

The Causal Relationship Between Knowledge-Based Economy Components and Economic Complexity

Moving towards a knowledgebased economy, in which growth depends on the quantity, quality, and availability of existing information, is of great importance. The amount of technological knowledge available in a country reflects the level of development. One of the most reliable indicators for measuring the amount of technological knowledge of countries is the Economic Complexity Index. The research attempts to examine the causal relationship between the economic complexity and the components of the knowledge economy. To this end, a panel data model was used. The data consists of 113 countries over the period 20162006. For the knowledge economy, we used fourteen variables, which were introduced by the World Bank. By employing Principle Component Analysis, four components were calculated as indicators of the four knowledge economic pillars. Then, the Granger causality relation of these components with the economic complexity was investigated. The result shows that there is a twoway causal relationship between the components of Education, Communication and Information Technology, Economic Institution and economic complexity, and oneway causal relationship from Innovation to Economic complexity. Furthermore, the causal relationship varies among OECD and nonOECD countries.