بررسی تاثیر چرخه‌های تجاری بر شاخص رفاه اقتصادی در ایران

در هر جامعه‌ای توجه دولتمردان و سیاست‌گذاران به رفاه امری مهم و ضروری تلقی می‌شود؛ زیرا رفاه از شاخص‌های اصلی توسعه است و جزو عناصر کلیدی در رشد و پیشرفت جامعه محسوب می‌شود. بررسی وضعیت رفاه اقتصادی در دوره‌های مکرر و اجتناب‌ناپذیر رکود و رونق، ضمن آگاهی از میزان اثربخشی و کارایی سیاست‌ها به برنامه‌ریزان اقتصادی در جهت تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر چرخه‌های تجاری بر شاخص رفاه اقتصادی در ایران طی دوره 1395-1359 انجام گرفته است. برای سنجش رفاه از شاخص ترکیبی، رفاه اقتصادی اسبرگ استفاده شده و با استفاده از روش دلفی، وزن مربوط به هر یک از ابعاد این شاخص مشخص شد و درنهایت تاثیر چرخه‌های تجاری در مدلی متناسب با اقتصاد ایران با استفاده از الگوریتم جست‌وجوی گرانشی برآورد شده است. یافته‌های روش دلفی حاکی از آن است که مولفه امنیت اقتصادی دارای بالاترین وزن در بین ابعاد چهارگانه این شاخص است. نتیجه برآورد مدل نشان می‌دهد؛ چرخه‌های تجاری، رابطه مستقیمی با شاخص رفاه اقتصادی دارند و بیانگر آن است که دوره‌های رونق و رکود چرخه‌های تجاری به ترتیب منجر به بهبود و افول شاخص رفاه اقتصادی در ایران شده است.

Investigation the Effect of Business Cycle on the Index of Economic Well-being in Iran

In any society, government officials and policymakers must take wellbeing into consideration as it is one of the main indicators of development and also a key element of social growth and development. Evaluating economic wellbeing during successive, inevitable periods of boom and recession helps evaluating the effectiveness and efficiency of policies and aids economic policymakers in making better decisions. This study aimed to investigate the effects of business cycles on economic wellbeing index in Iran for the 19802016 period.  To measure wellbeing, the Osberg index of economic wellbeing was used and each component fit was assigned a weight using the Delphi method. Then, in a model suited for Iranian economy, the impact of business cycles was estimated using a gravitational search algorithm. The findings of the Delphi method indicate that economic security component has the highest weight among the four components of this index. Model evaluation revealed that business cycles are directly related to the economic wellbeing index, indicating that the boom and recession periods of business cycles have respectively led to the improvement and decline of economic wellbeing index in Iran.