نقش توسعه مالی در رابطه بین تغییرات قیمت نفت و حساب‌جاری در ایران: کاربرد الگوی غیرخطی رگرسیون انتقال ملایم (str)

یکی از جنبه های مهم توسعه مالی در کشور های صادر کننده نفت، نحوه تخصیص درآمدهای نفتی در طول دوره هایی از نوسانات قیمت نفت است. از این رو، توسعه مالی در این کشورها نه تنها از طریق مستقیم با تاثیر برپس انداز و سرمایه گذاری بر حساب‌جاری تاثیر می گذارد، بلکه از طریق غیر مستقیم نیز بر ارتباط بین نوسانات قیمت نفت و حساب‌جاری تاثیرگذار است. با توجه به اهمیت این موضوع،پژوهش حاضر با به‌کارگیری الگوی غیرخطی رگرسیون انتقال ملایم (str) و داده های سری زمانی طی دوره زمانی 94-1357 به بررسی نقش توسعه مالی در رابطه بین تغییرات قیمت نفت و حساب‌جاری در ایران می پردازد. برای منظور با تکیه بر آزمون های کشف رفتار غیرخطی، وجود رابطه غیرخطی بین حساب‌جاری و قیمت جهانی نفت تایید شده و متغیر توسعه مالی به عنوان مناسب ترین متغیر انتقال انتخاب می شود. مدل غیرخطی رگرسیون انتقال ملایم با تابع انتقال لاجستیک دو رژیمی با یک بار انتقال (lstr1) نیز به عنوان الگوی پیشنهادی برای این رابطه در نظر گرفته می شود. نتایج حاصل از برآورد الگوی پژوهش نشان می دهد که افزایش قیمت نفت در قالب یک ساختار دو رژیمی با سطح آستانه ای (1.5386) در رژیم اول (یعنی زمانی که توسعه مالی کمتر از مقدار آستانه ای خود (1.5386) است) بر تراز حساب‌جاری ایران اثر مثبت و معنادار داشته است به گونه ای که شدت این اثر مثبت با عبور از سطح آستانه و وارد شدن به رژیم دوم (یعنی زمانی که توسعه مالی بیش از مقدار آستانه ای خود (1.5386) است) بیشتر می شود.

The Role of Financial Development in the Relationship of Oil Price Fluctuations and Current Account in Iran: Nonlinear Smooth Transition Regression Model (STR)

One important aspect of financial development in oilexporting countries is how to allocate oil income during periods of oil price fluctuations. Financial development in these countries affects their current accounts in two ways: directly through the impact on savings and investment and indirectly through the impact on the relationship of oil prices and current account. Considering the importance of this issue, this study investigates the role of financial development in the relationship between oil price and current account using a nonlinear Smooth Transition Regression model (STR) during the period of 19782016 in Iran. Based on the relevant tests, it is concluded that there is a nonlinear relationship between the current account and world oil price. Financial development is chosen as the best transition variable and the nonlinear Smooth Transition Regression model with a tworegime logistic transition function (LSTR1) has been chosen as the best model for this relationship. The results of estimation show that the oil price appearing in the form of a tworegime structure with a threshold level (1.5386) in the first regime (when financial development is less than it’s threshold value (1.5386)) has a positive and significant effect on Iran’s current account; The intensity of this positive effect increases by crossing the threshold level entering to the second regime (when financial development is higher than its threshold value (1.5386).