عوامل موثر بر هزینه مالی: مطالعه موردی بنگاه های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

نرخ سود موثری که بنگاه‌ها به‌ازای یک واحد تسهیلات پرداخت می‌کنند، به‌رغم اعمال سیاست دستوری نرخ سود برای بنگاه‌های تولیدی مختلف، متفاوت است. در این مقاله، به‌ دنبال بررسی عوامل موثر بر هزینه مالی متفاوت بین بنگاه‌ها هستیم. ادبیات این حیطه نشان می‌دهد، علاوه بر ویژگی‌های بانک و بنگاه،‌ سلامت مالی بانک اعتباردهنده نیز بر هزینه مالی موثر است. در مقاله حاضر، شاخص‌های مناسبی برای کمی کردن چگونگی رابطه بانک و بنگاه ساخته ‌شده و اثر آنها بر تفاوت هزینه مالی بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار برای بازه 1393-1386بررسی شده ‌است. در این راستا از برآورد مدل‌های پنل معمولی و پنل پویا استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، افزایش مطالبات غیرجاری بانک‌ها هزینه مالی بنگاه‌هایی را که از آن بانک‌ها تسهیلات می‌گیرند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌علاوه، افزایش دریافت تسهیلات از بانک‌های خصوصی، بالا بودن تعداد بانک‌های اعتباردهنده و بالا بودن نسبت اهرمی نیز هزینه مالی بنگاه‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین وابستگی بیشتر به نهاده‌های وارداتی اثر مثبت و نسبت سرمایه در گردش و قدرت وثیقه‌گذاری اثر منفی و معنا‌داری بر هزینه مالی بنگاه‌ها داشته است.

Financial Cost in Iranian Listed Companies and Its Influential Factors

By regulations, the Iranian banks have limitations in setting their interest rates, yet the evidence shows that the loan rates vary across borrowers. This paper analyzes these differences in the rates and what affect them. In addition to the factors influencing the borrower’s risks directly, we investigate the effects of other various factors such as the properties of the lending banks as emphasized in the literature. In this regards, using the listed companies in Tehran Stock Exchange database, we construct a firmbank panel dataset that contains the outstanding loans of a firm from each bank for the period of 20072014. Using panel data estimation, we show that changes in NonPerforming Loan (NPL) ratios of the lending bank has significant effect on the borrowers’ financial costs. In addition, an increase in the share of the loan from private banks, the number of firmbank relationships and leverage ratio of the firm increase the firms’ financial costs. Finally, we show that working capital ratio, collateral ratio and degree of dependence on imported inputs have significant effects on firm’s financial costs.