شناسایی بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از خوشه‌بندی فازی

در این مقاله با تلفیق الگوی داده ستانده و خوشه‌بندی فازی، با ترکیب شاخص‌های بین‌بخشی، وزن اقتصادی و پتانسیل‌های اقتصادی هر بخش، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از جداول داده ستانده سال‌های 1390 و 1385 شناسایی شده ‌است. پیش از آن، برای حذف اثر نامطلوب داده‌های پرت بر خوشه‌بندی، داده‌های پرت شناسایی و به‌طور جداگانه خوشه‌بندی شده‌اند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران در گروه داده‌های پرت قرار دارد و می‌توان از جداسازی این داده‌ها برای شناسایی بخش‌های کلیدی اقتصاد در این روش استفاده کرد. با تفسیر نتایج خوشه‌بندی و تحلیل شاخص‌های تعریف شده، بخش‌های صنعتی و معدنی (ساخت سایر محصولات کانی غیر فلزی، ساخت فلزات اساسی، ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات طبقه‌بندی نشده در جای دیگر، توزیع گاز طبیعی، سایر معادن و ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت و سوخت‌های هسته‌ای) بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران هستند. همچنین بخش «نفت خام و گاز طبیعی» از نظر صادرات و بخش‌های خدمات (عمده‌فروشی، خرده‌فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، امور عمومی، حمل‌ونقل جاده‌ای) و «کشاورزی و باغداری» از نظر اشتغال‌زایی، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران شناسایی شدند.

Identification of Key Sectors in the Iranian Economy Using Fuzzy Clustering

In this paper, we combine the inputoutput approach with fuzzy clustering using the inputoutput tables of 2011 and 2006 in order to identify the sectoral weights of the Iranian economy. The outliers were separately clustered in order to eliminate their undesirable effects on clustering. The results show that key economic sectors in the manufacturing and mining (nonmetallic minerals, basic metals, machinery and equipment n.e.c., distribution of gaseous fuels through mains, other mining, coke and refined petroleum products and nuclear fuels), in Iran are outliers, hence, need to be separately clustered. Moreover, the key sectors are "crude petroleum and natural gas" "wholesale and retail, maintenance and repair of motorcycles and related parts and accessories, public administration, land transport and agriculture" for export promotion and job creation, respectively.