شناسایی چالش‌ها و فرصت‌های ناشی از به‌کارگیری حسابداری تورمی در محیط گزارشگری ایران

هدف: حسابداری تورمی در بهبود فرایند گزارشگری واحدهای تجاری در شرایط تورمی که با تورم‌های مزمن و دورقمی روبه‌رو هستند، نقش مهمی دارد. تحقق این موضوع نیازمند توجه به چالش‌ها و فرصت‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی است؛ بنابراین چالش‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی اهمیت بسیار زیادی دارد. در همین راستا، فرصت‌هایی نیز برای به‌کارگیری حسابداری تورمی ایجاد می‌شود. این پژوهش با هدف تعیین چالش‌ها و فرصت‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی در ایران، در راستای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی حسابداری صورت گرفته است.روش: روش پژوهش توصیفی است. در راستای هدف پژوهش داده‌ها از طریق توزیع پرسش‌نامه محقق‌ساخته بین 239 نفر از استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی، تهیه‌کنندگان صورت‌های مالی، حسابرسان مستقل و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها گردآوری شدند. دوره زمانی گردآوری داده‌ها، فصل‌های پاییز و زمستان 1401 و بهار سال 1402 بوده است. تجزیه‌وتحلیل آماری با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و به‌کمک نرم‌افزارهای آموس و اس‌پی‌اس‌اس انجام شده است.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش چالش‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی به‌ترتیب عبارت‌اند از: محیط اقتصادی و گزارشگری مالی، مباحث آموزشی و اجرایی، موضوعات حسابرسی و اطمینان‌بخشی و مباحث نهادی و زیرساختی. همچنین مولفه‌های مباحث حسابرسی و اطمینان‌بخشی، مباحث نهادی و زیرساختی، محیط اقتصادی و گزارشگری مالی و مباحث آموزشی و اجرایی، فرصت‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی در محیط گزارشگری ایران شناسایی شد.نتیجه‌گیری: به‌کارگیری حسابداری تورمی در بخش‌های آموزشی و اجرایی، حسابرسی و اطمینان‌بخشی، نهادی و زیرساختی و اقتصادی و گزارشگری مالی با چالش‌هایی روبه‌رو است. بخش‌های حسابرسی و اطمینان‌بخشی، نهادی و زیرساخت‌ها، اقتصادی و گزارشگری مالی و آموزشی و اجرایی، از فرصت‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی در ایران است؛ به بیانی دیگر، به‌کارگیری حسابداری تورمی در ایران چالش‌های بسیار جدی دارد؛ اما فرصت‌های به‌کارگیری حسابداری تورمی بیشتر است و به‌منظور پذیرش و به‌کارگیری آن، باید اقدامات کافی برای رفع چالش‌ها انجام شود. به‌منظور به‌کارگیری حسابداری تورمی، علاوه‌بر اینکه محیط اقتصادی و گزارشگری مالی، عوامل حسابرسی و اطمینان‌بخشی و همچنین، عوامل نهادی و زیرساختی اهمیت دارد، بایستی به آموزش متصدیان و تهیه‌کنندگان اجرایی نیز توجه شود. به‌کارگیری حسابداری تورمی، حسابرسی و اطمینان‌بخشی صورت‌های مالی، ارتقای جایگاه واحدهای گزارشگری، شفافیت محیط اقتصادی و مالی و مباحث آموزشی و اجرایی را افزایش می‌دهد.

challenges and opportunities of implementing inflation accounting in iran’s reporting environment

objectiveinflation accounting plays an essential role in improving the reporting process of business entities facing chronic and double-digit inflation. addressing this issue requires attention to both the challenges and opportunities associated with inflation accounting. consequently, the challenges of using inflationary accounting are significant. however, opportunities for employing inflationary accounting also arise. this research aims to identify the challenges and opportunities of applying inflationary accounting in iran, aligning with the implementation of international accounting standards.methodsthe required data was collected through the distribution of questionnaires among 239 users of financial statements, preparers of financial statements, independent auditors, and academic staff members of universities. the data collection period was during the fall and winter of 2022 and the spring of 2023. statistical analysis was done using factorial, exploratory, and confirmatory analysis with the help of amos and spss software.resultsbased on the findings, the challenges of using inflation accounting were identified in the following areas: economic environment and financial reporting, educational and executive issues, audit and assurance issues, and institutional and infrastructure issues. additionally, opportunities for using inflation accounting in iran’s reporting environment were found in audit and assurance issues, infrastructure and institutional issues, the economic environment and financial reporting, and educational and executive issues. conclusionthe application of inflation accounting in educational and executive, audit and assurance, institutional and infrastructural, economic, and financial reporting sectors is facing challenges. auditing and assurance, institutional and infrastructure, economic and financial reporting, and educational and executive departments represent opportunities for using inflation accounting in iran. in other words, the application of inflation accounting in iran faces severe challenges. however, there are more opportunities to use inflation accounting and to adopt and implement it; sufficient measures must be taken to solve these challenges. to apply inflation accounting effectively, it is crucial to consider not only the economic environment, financial reporting, auditing and assurance factors, and institutional and infrastructure aspects but also the training of practitioners and executives. additionally, the application of inflation accounting, along with the auditing and assurance of financial statements and improvements in the status of reporting units, will enhance the transparency of the economic and financial environment and address educational and executive issues.