ارائه مدل کیفیت حسابرسی با تاکید بر ابعاد فرهنگ سازمانی

هدف: حرفه حسابرسی در جامعه اهمیت و جایگاه بسیار مهمی دارد و حفظ اعتماد عمومی به این حرفه، مستلزم ارائه اطلاعات معتبر و باکیفیت است. این مطالعه با هدف ارائه مدلی جامع از مولفه‌های فرهنگ سازمانی موثر بر کیفیت حسابرسی اجرا شده است.روش: مطالعه حاضر از نظر هدف، از نوع بنیادی و از حیث جمع‌آوری داده‌ها، براساس روش آمیخته انجام شد. در بخش کیفی از مصاحبه‌های باز و نیمه‌ساختاریافته، مبتنی بر نظر خبرگان پژوهش استفاده شد. این مصاحبه‌ها با 17 نفر از خبرگان و استادان دانشگاهی مرتبط به حوزۀ حسابرسی انجام شد. در بخش کمّی نیز، نمونه آماری 106 نفر از مدیران و کارکنان موسسه‌های حسابرسی ارائه‌دهندۀ خدمات حسابرسی، به شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران بودند. با توجه به رویکرد کیفی مدنظر که نظریۀ برخاسته از داده‌ها بود، پس از گردآوری مصاحبه‌ها، با طرح سیستماتیک از طریق سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، داده‌ها تحلیل شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از تحلیل متنی مصاحبه‌ها تجزیه‌وتحلیل شدند. شایان ذکر است که برای دقت و سرعت بیشتر در انجام پژوهش، این تجزیه‌وتحلیل به‌کمک نرم‌افزار مکس کیودا انجام گرفت. در نهایت، مدل کیفیت حسابرسی با تاکید بر ابعاد فرهنگ سازمانی، در قالب 15 کد محوری و 85 مضمون پایه ارائه شد. برازش مدل پیشنهادی با روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس انجام شد و به تایید رسید.یافته‌ها: بر اساس نتایج این مطالعه و مدل ارائه شده، مولفه‌های فرهنگ سازمانی موثر بر کیفیت حسابرسی بدین ترتیب شناسایی شد: توانمندسازی، کنترل و نظارت، نوآوری و ریسک‌پذیری، اخلاق سازمانی، مدیریت ارتباطات، فرهنگ گروهی، فرهنگ همکاری، فرهنگ رقابتی، ارزش‌های بنیادین، چشم‌انداز و رسالت سازمان، توجه به ذی‌نفعان، اهداف و مقاصد سازمانی، تعالی سازمانی، انطباق‌پذیری سازمانی. توجه به این مولفه‌ها، برای توسعه موفق موسسه‌های حسابرسی لازم است؛ بنابراین فرهنگ در فرایندهای زیربنای کیفیت حسابرسی نقش عمده‌ای دارد و به این ترتیب موسسه‌های حسابرسی باید فرهنگ خود را ارتقا دهند.نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از این است که فرهنگ سازمانی، عنصر حیاتی موفقیت سازمانی، به‌ویژه بهبود کیفیت است. در پژوهش حاضر به این نتیجه رسیدیم که بهترین مکان برای شروع بهبود در یک سازمان، ارزیابی فرهنگ آن است؛ زیرا فرهنگ بر رفتار فردی و سازمانی تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین توجه به مولفه‌های فرهنگ سازمانی، برای توسعه موفق موسسه‌های حسابرسی لازم است. در خصوص این موسسه‌ها، فرهنگ نقش عمده‌ای در فرایندهایی دارد که زیربنای کیفیت حسابرسی است. نتایج گویای این موضوع است که موسسه‌های حسابرسی، باید فرهنگ خود را ارتقا دهند؛ همچنین با درک رابطه فرهنگ سازمانی و کیفیت، مدیران در توسعه فرایندهای موثر و مزیت رقابتی نیز موفق خواهند بود. به‌طور کلی، نتایج پژوهش نشان می‌دهد که فرهنگ سازمانی کیفیت حسابرسی، ارائه خدمات بهینه، تصمیم‌گیری موثر و ایجاد مزیت رقابتی و حفظ حقوق ذی‌نفعان را تسهیل می‌کند و بر بهره‌وری موسسه و کیفیت خدمات حسابرسی تاثیر می‌گذارد. بنابراین فرهنگ پیش‌نیاز توسعه موسسه‌های حسابرسی است و بر کیفیت حسابرسی تاثیر بسزایی دارد. پیشنهاد می‌شود که در تحقیقات آتی، به ابعاد فرهنگ سازمانی ارائه شده در مدل این پژوهش، در موسسه‌های حسابرسی توجه شود. همچنین، موضوع ارزیابی کیفیت حسابرسی در چارچوب هوش سازمانی، ویژگی‌های روان‌شناختی حسابرسان و اخلاق حرفه‌ای مطالعه و بررسی شود.

designing a model of audit quality based on various organizational culture factors

objectiveauditing is a very important and respected profession that should render precise and quality information to win the public’s trust in society. this study seeks to develop a model for audit quality considering the components of organizational culture.methodsa mixed-methods design was employed. in the qualitative phase, open, semi-structured interviews were conducted with 17 auditing experts and academics. in the quantitative phase, the sample consisted of 106 managers and employees from audit firms, providing services to companies listed on the tehran stock exchange. following the grounded theory, qualitative data obtained from the interviews were analyzed through open, axial, and selective coding in the maxqda. finally, an audit quality model was developed based on the components of organizational culture with 15 axial codes and 85 themes. this model was fitted using structural equation modeling in smartpls.resultsaccording to the results of this study and the proposed model, the components of organizational culture that affect audit quality include empowerment, control and supervision, innovation and risk-taking, organizational ethics, communication management, group culture, cooperation culture, competitive culture, fundamental values, organizational vision and mission, attention to stakeholders, organizational goals and objectives, organizational excellence, organizational adaptability. therefore, culture significantly influences the mechanisms driving audit quality, thus highlighting the imperative for audit firms to enhance their cultural practices.  conclusionthe achieved results indicate that organizational culture is a vital element of organizational success, especially in quality improvement. the best starting point for improving an organization is to evaluate its culture because of its effect on individual and organizational behavior. therefore, attention to the elements of organizational culture is essential for the successful growth of audit firms. in these firms, culture plays a major role in the processes that underlie audit quality. the findings also show that audit firms must develop not only the culture but also understand the relationship between organizational culture and quality. such an understanding will help managers come up with efficient procedures and gain a competitive advantage. in general, the results suggest that organizational culture in the field of audit quality facilitates the provision of optimal services, effective decision-making, competitive advantage, and protection of stakeholders’ rights while increasing the productivity of the firm and the quality of audit services. therefore, culture is a prerequisite for the development of audit firms and has a significant impact on audit quality. future research efforts in audit institutions are encouraged to take into consideration dimensions of organizational culture as described in the model put forward by this study. also, the subject of audit quality assessment should be studied in the framework of organizational intelligence, auditors’ psychological characteristics, and professional ethics.