شاخص ترکیبی برای خرید اظهارنظر حسابرس مبتنی بر فن تحلیل ممیزی

هدف: در پژوهش حاضر، ضمن بررسی جامع شاخص‌های اندازه‌گیری خرید اظهارنظر حسابرس، از طریق روش‌شناسی شاخص ترکیبی (آماری و ریاضی)، شاخص ترکیبی جدیدی برای سنجش خرید اظهارنظر معرفی شده است.روش: با استفاده از روش آماری تحلیل ممیزی خطی استاندارد، وزن معیارهای شاخص ترکیبی به‌دست آمد، به این صورت که پس از جمع‌آوری اطلاعات مالی و حسابرسی‌شده سال 1396 مربوط به 148 شرکت بورسی، در دو گروه برابر (74 شرکت دارای خرید اظهارنظر حسابرس و 74 شرکت بدون خرید اظهارنظر حسابرس)، تبیین شاخص بر اساس آن انجام گرفت. سپس، به‌منظور تحلیل حساسیت نتایج، اطلاعات سال 1392 تا 1395 شرکت‌هایی که به خرید اظهارنظر اقدام کرده بودند، به‌طور مقطعی بررسی شدند.یافته‌ها: شاخص ترکیبی خرید اظهارنظر، ترکیبی از شاخص‌های انفرادی مختلف خرید اظهارنظر حسابرس است و به‌دلیل در نظرگرفتن ابعاد بیشتر، جامع‌تر است. همچنین، برای آزمون‎ معناداری شاخص، از آزمون نسبت موفقیت‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص معرفی شده، قابلیت اتکای زیادی دارد و می‌تواند با دقت چشمگیری، شرکت‌ها را به دو گروه خرید اظهارنظر حسابرس و بدون خرید اظهارنظر حسابرس طبقه‌بندی ‎کند.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان گفت که چون شاخص ترکیبی پیشنهادشده، ابعاد بیشتری را دربرمی‌گیرد، خرید اظهارنظر حسابرس را بهتر تبیین می‌کند. به‌علاوه، در شاخص ترکیبی پیشنهادی، معیار یا شاخص تغییر شریک موسسه حسابرسی بیشترین ضریب را به‌دست آورد. این موضوع نشان می‌دهد که تغییر شریک موسسه حسابرسی، هزینه کمتری را تحمیل کرده و کمتر در معرض دید قرار می‌گیرد. از طرفی، معیار تغییر موسسه حسابرسی، کمترین ضریب را در شاخص ترکیبی کسب کرد. این نتیجه نیز نشان می‌دهد که تغییر موسسه حسابرسی، به‌معنای دستیابی صاحب‌کار به اظهارنظر مطلوب حسابرس نیست. این یافته‌ها، در خصوص تبیین و تشخیص وجود خرید اظهارنظر حسابرس، اطلاعات مفیدی را در اختیار سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران قرار می‌دهد.

A Composite Index for Audit Opinion Shopping Based on Discriminant Analysis Technique

Objective: In this article, after reviewing the single index for, we introduce a composite index for measuring this by constructing composite index methodology.Methods: Using standard linear discriminant method, a weighted composite index was introduced. In order to achieve the weight for each criterion, the financial data of 148 firms listed on the Tehran Stock Exchange during 2007 were analyzed in two groups. Also, to check the robustness of the financial data over 20032006, crosssectional analysis was performed.Results: The findings showed that the composite index was more comprehensive than the signal index due to its larger dimensions. Also, to test the significance of the index, the success ratio test was used. The results demonstrated the introduced index had higher reliability and can accurately classify the firms into two groups with audit opinion shopping and with no audit opinion shopping.Conclusion: In general, the proposed composite index had more dimensions and, therefore, could better explain the audit opinion shopping. Also, in the proposed composite index, the index of changing the partner auditor firm had the maximum coefficient, suggesting that changing the partner auditor firm could cause less cost and is less visible. On the other hand, the criteria of changing the auditor firm resulted in obtaining the minimum coefficient in the composite index, i.e. changing the auditor firm did not mean that the employer had access to the unqualified opinion of auditor. These findings provided useful information for investors and policymarkers to explain and detect whether any audit opinion shopping has occurred.