دیدگاه حسابرسان ایران در خصوص حسابرسی برآوردهای ارزش منصفانه

هدف: رویکرد غالب در استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، اندازه‌گیری ارزش منصفانه است. پیچیدگی در برآوردهای ارزش منصفانه اشاره‌شده در استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی شماره 13، چالش‌هایی را برای حسابرسی ایجاد خواهد کرد و بر کیفیت حسابرسی اثرگذار خواهد بود، از همین رو، هدف اصلی این پژوهش بررسی دیدگاه حسابرسان ایران در خصوص حسابرسی برآوردهای ارزش منصفانه و چالش‌های حسابرسی آن است.روش: ابزار جمع‌آوری داده‌های این پژوهش پرسش‎نامه بوده است. در این پژوهش از آزمون‌های میانگین یک جامعه و فریدمن استفاده شده است.یافته‎ها: یافته‌های 118 پرسش‎نامه گردآوری‌شده، نشان می‌دهد که استفاده از استاندارد حسابرسی 540 مصوب سازمان حسابرسی دشوار و مستلزم بازنگری است. حسابرسان معتقدند که مهم‌ترین چالش حسابرسی در رابطه با اندازه‌گیری ارزش منصفانه، نبود بازار فعال برای اکثر دارایی‌ها و بدهی‌هاست. همچنین طبق یافته‌ها، چالش‌های حسابرسی اندازه‌گیری ارزش منصفانه دارایی‌ها و بدهی‌های مالی با دارایی‌ها و بدهی‌های غیرمالی تفاوت دارد.نتیجه‎گیری: دشواری حسابرسی سطوح 2 و 3 ارزش منصفانه، نبود رهنمودهای آموزشی، بی‎صلاحیتی حسابرس و نبود کارشناسان با تجربه می‌تواند بر کیفیت حسابرسی ارزش منصفانه موثر باشد و همین مسئله لزوم توجه به دانش حسابرسی و بازنگری در استانداردهای حسابرسی را روشن می‌سازد. همچنین سازمان حسابرسی مهم‌ترین مرجع در تدوین دستورالعمل‌های آموزشی در خصوص حسابرسی برآوردهای ارزش منصفانه است؛ از این رو، باید این سازمان اقدامات لازم را برای تدوین چنین رهنمودهایی انجام دهد.

Iranian Auditors Perspectives about Auditing of Fair Value Estimates

Objective: The dominant approach in international financial reporting standards is measuring fair value.The complexity of estimates of fair value mentioned in the International Financial Reporting Standard No. 13 will create challenges in auditing and it affects the quality of the audit; therefore, the main objective of this study is examining the views of Iranian auditors about the audit of fair value estimates and its audit challenges.Methods: Data was collected by questionnaire.  In this study, statistical tests like OneSample TTest and Friedman have been used for analyzing data.Results: The findings of 118 collected questionnaires indicate thatthe use of Audit Standard 540 approved by the Audit Organization is difficult and requires reconsideration. Auditors believe that the most important audit challenge with regard to measuring fair value is the absence of an active market for most assets and liabilities. Also, according to the findings, the audit challenges of the measurement of the fair value for financial assets and liabilities are different from nonfinancial assets and liabilities.Conclusion: Audit difficulty Levels 2 and 3 of the fair value, the lack of educational guidelines, lack of auditor’s competence and lack of experienced specialists can affect the quality of auditing fair value, and these issues point to the need for auditing knowledge and revision of audit standards. Also, the Audit Organization is the most important reference in the codification of educational guidelines on auditing fair value estimates; therefore, it is necessary that the Audit organization takes the necessary steps to codification these guidelines.