بررسی اثر ویژگی‎های کمیته حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها

هدف: موج رسوایی‎ها و فروپاشی شرکت‎ها و موسسه‎های مالی بزرگ دنیا، سبب شده است قوانین جدیدی در ساختار حاکمیت شرکتی ایجاد شود که یکی از این قوانین بسیار مهم، ضرورت وجود کمیته حسابرسی در ساختار حاکمیت شرکتی ‎است. از طرفی، تاثیر شرکت‎ها بر جامعه نیز به دغدغه جهانی تبدیل شده و شرکت ها با افزایش فشار از طرف ذی‎نفعان برای برخورداری از نگرش وسیع تر به اهداف و فعالیت هایشان در ابعاد اجتماعی و محیطی مواجه‎اند. این موضوع در اغلب پژوهش‎ها با عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها در کانون توجه قرار گرفته ‎است. با این حال، نگرانی‎هایی نیز دربارۀ کمیت و کیفیت افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها وجود دارد و لازم است که کمیته‎هایی نظیر کمیته‎ حسابرسی به‎عنوان سازوکار نظارتی، در کاهش این نگرانی‎ها و نظارت و بهبود افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها موثر باشند. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثر ویژگی‎های کمیته‎ حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی‎شرکت‎هاست. روش: بدین منظور، 133 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 تا 1396 برای نمونه انتخاب شد و با بهره‌گیری از معادلات رگرسیونی چندگانه مبتنی بر داده‎های تلفیقی، آزمون شدند. برای اندازه‎گیری سطح افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها از چک‎لیستی متشکل از 16 مولفه و 60 شاخص استفاده شده که سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست‎محیطی مسئولیت اجتماعی در آن لحاظ شده است. یافته‎ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ویژگی‎های کمیته‎ حسابرسی شامل: استقلال، اندازه، تخصص مالی و تنوع جنسیتی اعضای کمیته‎ حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها تاثیر مثبت و معناداری دارند.نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج به‎دست آمده، کمیته‎ حسابرسی اثربخش به‎عنوان سازوکار موثر، موجب می‎شود اعتبار گزارشگری‎های مالی و غیرمالی مانند افشای مسئولیت اجتماعی ارتقا یابد؛ یعنی کمیته حسابرسی اثربخش از طریق نظارت بر فرایند گزارشگری می‎تواند سطح افشای داوطلبانه اطلاعات مانند افشای مسئولیت اجتماعی را بهبود بخشد.

An Investigation of the Audit Committee Characteristics Effects on Corporate Social Responsibility Disclosure

Objective: Thewaveofscandalsandcollapsesoflargefinancialinstitutions and firms in the world leads to create new corporate governance rules, and one of the most important ones is the necessity of an audit committee in the corporate governance structure. On the other hand, the impact of companies on society has also become a global concern and companies face increased pressure from stakeholders to have a broader view of their goals and activities in terms of social and environmental dimensions. In the same vein, this issue has been considered as corporate social responsibility in most studies in Iran and other countries. However, there are concerns about the quantity and quality of disclosure of corporate social responsibility. Accordingly, it is necessary that committees such as the audit committee be effective in reducing these concerns as a monitoring mechanism of corporate governance mechanisms, and can serve as a tool of monitoring and improving disclosure of corporate social responsibility. Accordingly, the main purpose of this study is to investigate the effectsoftheAudit Committee Characteristics on disclosure of corporate social responsibility.Methods: For this purpose, 133 listed companies at the Tehran Stock Exchange during 2013 to 2017 were selected as the sample and multiple regression equations of integrated data method. In addition, a checklist of 17 components and 60 criteria, including three social, economic, and environmental dimensions of social responsibility has been used to measure the disclosure level of social responsibility.Results: Findings of the research show that the characteristics of the audit committee including independence, size, financial expertise, and gender diversity of the members of the audit committee have a positive and significant impact on the disclosure of corporate social responsibility.Conclusion: Effective audit committee, according to the obtained results, as an effective mechanism, causes improving the credibility of financial and nonfinancial reporting such as social responsibility disclosure. That is, effective audit committee can improve the level of voluntary disclosure of information like social responsibility disclosure through monitoring the reporting process.