نخستین گزارش علف هرز مهاجمAraujia از ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ساجدی سپیده ,امینیراد محمد
|
منبع
|
رستنيها - 1393 - دوره : 15 - شماره : 1 - صفحه:71 -74
|
چکیده
|
در بررسی گیاه ارسالی از باغ مرکبات ساری، نمونهای براساس (1972) markgraf تحت نامaraujia sericifera brot. (apocynaceae) شناسایی گردید. این گونه و جنسaraujia گزارشی جدید برای ایران و محدوده فلورا ایرانیکا (rechinger (1974 و rechinger (1970) میباشد. این گیاه بومی آمریکای جنوبی میباشد و از قرن نوزدهم در ابتدا به عنوان گیاه تزیینی به اروپا، آمریکا و برخی مناطق دیگر وارد شد، اما امروزه به عنوان یک علف هرز زیانآور شناخته میشود. به طوری که در سال 2008 وارد فهرست هشدار (از سال 2012 وارد فهرست گونههای تحت نظر) سازمان حفظ نباتات اروپا (eppo) گردید و به عنوان علف هرز مهاجم در حال گسترش در نظر گرفته میشود .(eppo 2012) این گونه در آمریکا به عنوان علف هرز دارای ریسک بالا ارزیابی شده است .(anonymous 2013) در نیوزیلند نیز به صورت بالقوه احتمال تبدیل آن به جدیترین علف هرز در برخی ایالتها مستند شده است (popay et al. 2004). در استرالیا در برخی از ایالتها به عنوان علف هرز مهم و تهدید کننده درجهبندی شده است (anonymous 2013).محدوده پراکنش کنونی این گونه در جهان شامل اروپا (فرانسه، ایتالیا، یونان و پرتغال)، آفریقای جنوبی، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی (آرژانتین، برزیل، پاراگویه و اروگویه)، استرالیا و نیوزیلند میگردد (popay et al. 2004).این گونه با رشد سریع خود در مناطقی که وارد میشود، کلنیهای متراکم تشکیل میدهد. میزان تولید بذر نیز در این گونه بسیار بالا است. بذر آن از طرق مختلف مانند باد، آب و قرار گرفتن روی لباس انسان انتشار مییابد و تا 5 سال قابلیت باروری خود را حفظ میکند (spellman & gunn 1976).رویشگاه این گیاه عمدتا در حاشیه دریاچهها و رودخانهها، بستر نهرهای خشک شده، جنگلها و رویشگاههای طبیعی درختان به ویژه مرکبات، اراضی زراعی، باغها (تاکستانها، مرکبات، انواع باغهای میوه، تمشک، زیتون)، فضای سبز شهری، حاشیه جادهها و ریل قطار، سایر سطوح مسکونی و اراضی بایر میگردد .(eppo 2012)این علف هرز تاکی که فولیاژ بسیار متراکم و سنگینی دارد موقعی که در مجاورت درخت میزبان قرار میگیرد، معمولا ظرف دو سال رشد کرده و اشکوب درخت میزبان را در بر میگیرد و شاخههای تنهای آن را میخشکاند و با کل درخت نیز از لحاظ دسترسی به آب، مواد مغذی و نور به رقابت میپردازد. این گیاه هرز در زمان میوهدهی به شدت سنگین شده و باعث شکستن شاخههای درخت میزبان میشود. کاهش عملکرد درخت میوه و دشوار کردن عملیات هرس، از آثار خسارت بار این علف هرز به شمار میآید .(anonymous 2012) آلودگی شدید به این علف هرز موجب جلوگیری از تکثیر و ازدیاد نسل گونههای بومی میشود. این گیاه دارای شیره سمی بوده و از طریق گلبرگهای ناقوسی شکل خود میتواند حشرات را به دام انداخته و بکشد. به همین دلیل آن را گیاه بیرحم cruel plant)) مینامند (popay et al. 2004). مشخصات مورفولوژیکی این گونه به شرح زیر میباشد:گیاهی با ساقه بالارونده، ظریف، چوبی، با کرکهای سفید کوتاه. برگهای متقابل، کامل، مستطیلی- تخممرغی، سهگوش، به طول 6-3 سانتیمتر و عرض 5/2-1 سانتیمتر، نوک تیز، در پایه بریده شده، سطح بالایی برگ بدون کرک یا دارای کرکهای پراکنده، براق، سبز تیره؛ سطح زیرین برگ پوشیده از کرکهای متراکم، ریز، خاکستری- سبز؛ دمبرگ به طول 7/1-1 سانتیمتر. میوهها تخممرغی، آویزان، به طول10 سانتیمتر، به قطر 4-5 سانتیمتر. بذرها متعدد، قهوهای تیره تا مشکی، تخممرغی باریک تا بیضوی، به طول 6-5 میلیمتر، در سطح با غدههای مشخص و پراکنده، در راس با کرکهای ابریشمی متعدد، سفید، ریزان (شکل 1).نمونه بررسی شده: مازندران: ساری، باغ مرکبات، 10/7/1392، زند iran 62662)).
|
کلیدواژه
|
Araujia
|
آدرس
|
کارشناس ارشد بخش تحقیقات رستنیها، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454-19395، تهران 1985813111, ایران, مربی پژوهش بخش تحقیقات رستنیها، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454-19395، تهران 1985813111, ایران
|
|
|
|
|
|
|