بازسازی پالینولوژیک 1500 سال تاریخچه پوشش گیاهی ویسر در شمال ایران

در این پژوهش، تغییرات پوشش گیاهی ویسر (منطقه کجور، مازندران) در اواخر هولوسن با کمک پالینولوژی (گرده-شناسی) و تعیین سن به روش رادیوکربن، بازسازی و نقش آب و هوا و فعالیت انسان در این تغییرات بررسی می شود. نمودار گرده‌ ویسر نشان می دهد که در طول حدود 1500 سال گذشته، توسکا همواره در منطقه مورد مطالعه وجود داشته است. برخلاف توسکا، لرگ کاهش چشمگیری را در حدود 900 سال پیش نشان می دهد و پس از آن به تدریج از پوشش گیاهی اطراف تورب‌زار ناپدید می شود. به نظر می‌رسد که کاهش لرگ با پدیده آب و هوایی موسوم به بی نظمی اقلیمی سده های میانی در ارتباط باشد که آب و هوایی گرمتر و پرباران تر را برای حدود 1000 سال پیش برای شمال کشور پیشنهاد می کند. درختان مهم جنگلی بویژه راش و ممرز نقش مهمی در ترکیب پوشش جنگلی منطقه در کل زمان مورد بررسی به خود اختصاص می دهند؛ هرچند، در پی تغییرات آب و هوایی و فعالیت های انسان، تغییرات چشمگیری در فراوانی آن‌ها در طول زمان دیده می شود. مهمترین نشانه های دخالت انسان در اکوسیستم اولیه و تغییر کاربری زمین در منطقه ویسر، وجود گرده‌های درختان میوه (گردو و فندق)، مقادیر چشمگیر خرد‌ه‌های ‌زغال، کاهش قابل توجه گرده درختان جنگلی و افزایش گرده گونه های علفی است. ویژگی های رسوبی و داده های حاصل از سنجش حساسیت مغناطیسی مغزه ویسر حاکی از وقوع فرسایش در اطراف تورب‌زار ویسر است که با توجه به حضور دیرینه انسان می توان آن را نشانگر افزایش فعالیت انسان در منطقه دانست. وجود قبرهای قدیمی در روستای ویسر نشانه ای دیگر از حضور دراز مدت انسان در منطقه ویسر است.