وضعیت آرایه‌شناختی جنس arenaria در مفهوم وسیع در ایران

جنس arenaria در مفهوم وسیع، بزرگ‌ترین جنس طایفه alsineae است که از لحاظ ریخت‌شناسی دارای پیچیدگی‌‌های فراوانی است. گونه‌های متعدد و انحصاری از این جنس در غرب آسیا به ویژه در ایران و ترکیه پراکنش دارند. با مطالعات مولکولی مشخص شده است که این جنس تک‌تبار نبوده و گونه‌های آن را می‌توان به عنوان دو جنس تک‌تبار جداگانه طبقه‌بندی کرد. بنابراین، تعداد زیادی از آرایه‌هایی که قبلا تحت عنوان گونه‌هایی از جنس arenaria طبقه‌بندی می‌شدند، اکنون به جنس eremogone منتقل گردیده‌اند و بر همین اساس، این دو جنس متعلق به دو طایفه‌ arenarieae و eremogoneae هستند. در حال حاضر، از 21 آرایه مربوط به این دو جنس که در ایران می‌رویند، پنج گونه جزو arenaria و 16 گونه جزو eremogone است که از این میان، دو گونه arenaria و پنج گونه eremogone انحصاری ایران هستند. در مقاله حاضر، فهرست این گونه‌ها، کلید شناسایی جنس‌های دو طایفه arenarieae و eremogoneae به همراه کلید گونه‌های موجود در ایران هر دو جنس و نیز پراکندگی گونه‌ها در ایران آورده شده است. گونه arenaria yazdiana به عنوان گونه‌ای انحصاری از کوه‌های مرکزی ایران به تازگی معرفی ‌شده است. با توجه به شباهت ریخت‌شناختی بسیار زیاد این گونه با دو گونه دیگر جنس eremogone یعنی e. persica و e. insignis، در اینجا ترکیب جدید eremogone yazdiana برای آن پیشنهاد شده است.

the taxonomic status of arenaria s.l. in iran

arenaria s.l. is the largest genus in alsineae and one of the morphological complicated genera with a large number of species and endemism in sw asia with the most concentration in turkey and iran, respectively. a recent molecular study demonstrated that, arenaria s.l. is polyphyletic by including two main groups i.e., arenaria s.s. and eremogone. in addition, based on these studies, these two genera belong to arenarieae and eremogoneae tribes. currently, out of 21 taxa related to these two genera that grow in iran, five species belong to arenaria and 16 species belong to eremogone. in the present paper, therefore, the list of these species, the key to identify the genera of the two tribes, namely, arenarieae and eremogoneae, along with the key to the species of both genera and the distribution of species in iran are presented. a new recently described species, namely, arenaria yazdiana is actually referable to eremogone due to its similarity to eremogone persica and e. insignis. eremogone yazdiana, an endemic species from central mountains of iran is introduced here as a new combination.