بررسی گرده‌شناسی نعناییان از برخی رویشگاه‌های ایران

دانه گرده 33 گونه متعلق به 20 جنس از نعناییان، پراکنده در برخی رویشگاه‌های ایران با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی  (sem) مورد بررسی قرار گرفت. ریخت‌شناسی گرده گونه‌های otostegia persica، hymenocrater oxyodontus و مشخصات سطح اگزین در salvia splendens وs. hypoleuca  و phlomis herba-venti subsp. lenkoranica  برای نخستین بار مورد مطالعه قرار گرفت. این بررسی اندازه‌های متغیر قابل‌توجهی را در دانه‌های گرده به ‌صورت بسیار کوچک، کوچک، متوسط تا بزرگ نشان داد. به علاوه، در مطالعه حاضر، پنج نوع شکل دانه گرده به‌ صورت دوکی-گرد، نیمه‌دوکی، دوکی -کشیده، مخروطی -گرد و نیمه‌دوکی - پهن مشاهده شد. شیار در دانه‌های گرده اعضای این تیره به دو شکل سه‌‌شیاری و شش‌شیاری بود، گرچه به ‌صورت هشت‌‌شیاری نیز در گونه‌هایziziphora clinopodioides  وz. tenuior  مشاهده شد. ده نوع تزیینات مختلف اگزین نیز به ‌صورت مشبک (reticulate) و ریزمشبک (microreticulate)، چاله یا حفره‌دار (foveolate)، چین‌دار (rugulate)، چین ظریف (rugulose)، دوبار مشبک (bireticulate)، حفره‌دارچین‌دار (rugolatefoveolate)، حفره‌دار-مشبک (foveolatereticulate)، حفره‌دار-چین ظریف foveolaterugulose) و ریزحفره‌دار-چین‌دار (microfoveolaterugolate) مشاهده شد. این بررسی نشان داد که مشخصات دانه‌های گرده برای کاربردهای طبقه‌بندی ارزشمند بوده و ممکن است ابزار مفیدی برای تمایز بین جنس‌ها و گونه‌ها در طبقه‌بندی نعناییان باشد.

A palynological study of the Lamiaceae in some habitats in Iran

Pollen grains of 33 species species belonging to 20 genera of the family Lamiaceae distributed in some habitats in Iran were studied using light and scanning electron microscope. For this purpose, pollen grains of Otostegia persica, Hymenocrater oxyodontus, and exine sculpture of three species, namely, Salvia splendens, S. hypoleuca, and Phlomis herbaventi subsp. lenkoranica were studied for the first time based on pollen morphology. The present study, therefore, showed considerable variation from very small, small, and medium to large size in pollen grains. In addition, the shapes varied from prolatespheroidal, subprolate, subspheroidal, and suboblate to spheroidal in our study. The pollen grains colps observed into two different shapes i.e. tricolpate and hexacolpate, although octacolpate was observed in two species of Ziziphora clinopodioides and Z. tenuior. In the present study, 10 different exine ornamentation of pollen grains viz. microreticulate, reticulate, foveolate, foveolaterugulose, foveolatereticulate, bireticulate, rugolatefoveolate rugulose, regulate, and microfoveolaterugolate were also found. The present survey, therefore, indicateed that, pollen characters are valuable for taxonomic applications and may be a useful tool to differentiate variation between genera and species in the family Lamiaceae classification.