تاثیر دمای محیط نگهداری بر جوانه‌زنی بذر خردل وحشی

بذر خردل وحشی مانند سایر بذور علف‌های هرز پس از جمع‌آوری دچار تغییراتی در پتانسیل جوانه‌زنی می‌گردد. در این پژوهش، تاثیر دمای محل نگهداری بذر پس از جدا شدن آن از گیاه مادر (18- ، 3+ و دمای اتاق: 22-25 درجه سلسیوس) بر جوانه‌زنی آن بررسی گردید. بذور خردل وحشی از چهار منطقه (استان‌های فارس، آذربایجان غربی، خوزستان و مازندران) جمع‌آوری شدند و پس از 3، 6، 9، 12و15 ماه انبارسازی در دماهای مذکور جوانه زنی آن‌ها درون ژرمیناتور مورد بررسی قرار گرفت. همچنین میانگین زمان جوانه‌زنی در شرایط دمایی مختلف طی گذشت 6، 12 و 18 ماه برای بذور به دست آمد. نتایج نشان داد نوساناتی در افزایش و کاهش درصد جوانه‌زنی و سرعت آن وجود داشت که برای بذر هر یک از جمعیت‌ها متفاوت بود. به طوری که خفتگی ثانوی طی نگهداری بذر در شرایط مختلف دمایی با تفاوت هایی در جمعیت‌ها مشاهده گردید. بنابراین، نمی‌توان اظهار نمود نگهداری بذر در شرایط دمایی خاصی موجب شکستن خفتگی آن می‌شود. جوانه‌زنی بیشتر به شرایط محیط مادری گیاه در مرحله تشکیل بذر بستگی داشت و به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی در زمان تشکیل بذر وابسته بود. نتایج نشان داد دمای اتاق جهت نگهداری طولانی مدت بذور در جلوگیری از بروز خفتگی ثانویه مناسب‌تر از دماهای پایین‌تر بوده است. علی‌رغم اینکه سرعت جوانه‌زنی پس از نگهداری در این دما در بعضی از جمعیت‌ها افزایش یافت، اما این افزایش در بذور همه جمعیت‌ها یکسان نبود و نیز سرعت جوانه‌زنی در بذور مازندران کاهش نشان داد. بنابر نتایج به دست آمده، بروز خفتگی ثانویه در بذر خردل وحشی که موجب عدم جوانه‌زنی و افزایش آلودگی خاک می‌گردد یکی از مهمترین عوامل ایجاد چالش در مدیریت این علف هرز محسوب می‌گردد.