مورفوتیپ‌های میوه نمدار در جنگل‌های هیرکانی

تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جنس نمدار با مطالعه روی ریخت شناسی و ساختار میکروسکوپیک پوسته میوه انجام گرفت. برای انجام این تحقیق، ابتدا 10 رویشگاه از این گونه واقع در سه استان گلستان، مازندران و گیلان انتخاب گردید. پس از جمع‌آوری میوه و بیومتری صفات ریخت شناسی، نوع کرک های سطح خارجی آن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مشخص شد. آنالیز خوشه ای، بر مبنای صفات اندازه گیری شده، درختان تحت مطالعه را به هفت گروه تقسیم نمود. آنالیز تشخیص(discriminant analysis) نشان داد که اندازه و ضخامت برجستگی (rib)، تراکم کرک و رنگ کرک‌های میوه بیشترین نقش را در تمایز گروه ها داشتند. درختان گروه اول و دوم دارای میوه ای با سطح صاف و پوسته نازک بودند، با این تفاوت که گروه اول دارای میوهای به شکل تخم مرغی کشیده، انحناء در محور طولی و برجستگی‌های کوچک، در حالی که در گروه دوم میوه گرد و فاقد برجستگی می‌باشد. گروه سوم به دلیل پوشیده شدن سطح میوه با انبوهی از کرک های بلند میله ای به رنگ قرمز حنایی، به راحتی از سایر گروه‌ها قابل تمایز می باشد. درختان گروه‌های چهارم و پنجم به دلیل داشتن میوه با برجستگی های بزرگ و واضح، با این تفاوت که گروه پنجم دارای کرکهای متراکم تر از گروه چهارم، از سایر گروه ها جدا شده‌اند. از خصوصیت بارز درختان گروه ششم وجود کرک های مخملی سفید رنگ در سطح میوه می باشد .از بین درختان تحت مطالعه در این تحقیق تنها یک درخت از منطقه دلیر (دره چالوس) با میوه ای شبیه جام، که قسمت فوقانی آن با یک فرورفتگی مشخص از میوه سایر درختان به راحتی قابل تمایز بود، گروه هفتم را تشکیل داده است. نتایج عکسبرداری با میکروسکوپ الکترونی نشان داد که سطح خارجی پوسته میوه درختان گروه اول، دوم، چهارم، ششم و هفتم با کرک های ستاره ای شکل پوشیده است. سطح خارجی پوسته میوه درختان گروه سوم پوشیده از انبوهی از کرک های میله ای تنیده در هم می باشد اما در گروه پنجم، سطح خارجی پوسته میوه در برخی پایه ها پوشیده با کرک های ستاره ای شکل و برخی دیگر پوشیده با کرک میله ای شکل می باشد. در پایان، بر مبنای تحقیق حاضر، دو فرم جدید از جنس نمدار در ایران گزارش می گردد.