همه‌گیرشناسی تروما در میان مددجویان سالمند امدادرسانی‌شده در سیستم اورژانس پیش‌بیمارستانی مازندران طی سال‌های1389 تا 1393

اهداف: در حال حاضر جهان به سرعت به سمت سالمندشدن پیش می رود؛ کشور ایران نیز از این امر مستثنا نیست. تروما پنجمین علت مرگ در بیماران بالای 65 سال است و 28 درصد از این افراد بر اثر تروما فوت می کنند. به منظور تدوین راهکارهای پیشگیری از بروز صدمات در این گروه سنی پرخطر پژوهش حاضر با هدف تعیین الگوی بروز تروما در افراد 60 سال و بالاتر به تفکیک سن و جنس انجام شده است.مواد و روش ها در این مطالعه مقطعی گذشته نگر، از اطلاعات مربوط به تمام افراد مسن 60 سال و بالاتر پذیرفته شده در اورژانس پیش بیمارستانی مازندران طی سال های 1389 تا 1393، مواردی چون سن، جنس، تشخیص پیش بیمارستانی، تاریخ، نوع صدمه، مکانیسم بروز تروما، محل بروز حادثه، وضعیت مصدوم (راننده اتومبیل، سرنشین، عابر و غیره)، شدت جراحت (جراحت سطحی، شدید و نقص عضو)، فصل و زمان وقوع حادثه و غیره استخراج شد. به منظور تحلیل آماری داده ها از نرم افزار spss نسخه 19 و آزمون دقیق فیشر و کای دو پیرسون استفاده شد.یافته ها میزان بروز تروما در سال 193 نسبت به سال 1389، 7/1 درصد افزایش داشته است. 6هزار و 844 نفر (8/62 درصد) از افراد بررسی شده مرد و 4هزار و 54 نفر (2/37 درصد) زن بودند. بیشترین میزان تروما از لحاظ سنی با 3هزار و 680 نفر (8/33 درصد) در گروه سنی 60 تا 64 سال قرار داشتند. بیشترین موارد تروما در سالمندان مربوط به حوادث ترافیکی به تعداد 6هزار و 521 (59/8 درصد) بود. پس از تصادف، سقوط، صدمات و ضرب وجرح به ترتیب با 3هزار و 494 (32 درصد)، 517 (4/7 درصد) و 257 (4/2 درصد) بیشترین موارد را به خود اختصاص داده اند. بیشترین فصل بروز تروما با 2هزار و 982 مورد (4/27 درصد) در تابستان و بیشترین زمان بروز تروما در ساعات 8 صبح تا 12 ظهر به تعداد 3هزار و 119 مورد (6/28 درصد) بوده است. با توجه به آزمون کای دو پیرسون بین وضعیت افراد هنگام تصادف و وضعیت نهایی رابطه آماری معنی داری وجود دارد (p<0/05). بیشترین زمان بروز فوت نیز در گروه سنی 60 تا 64 سال بوده است. شانس زنده ماندن در مردان نسبت به زنان کمتر است.نتیجه گیری سالمندان به علت تغییرات جسمی و حرکتی ناشی از افزایش سن و نامناسب بودن شرایط محیط بیشتر در معرض حوادث قرار می گیرند. طبق نتایج این پژوهش، تصادفات و سقوط از شایع ترین حوادث در دوره سالمندی است. با برنامه ریزی های جامع در زمینه کنترل و پیشگیری می توان از بروز آسیب و ناتوانی در این گروه سنی پرخطر پیشگیری کرد.

Trauma Epidemiology Among Rescued Elderly Clients in Pre-Hospital Emergency Department of Mazandaran

Objectives The aging population is increasing worldwide, and Iran is not an exception. Trauma is the fifth leading cause of death in patients over 65 years, and 28% of these people die as a result of trauma. Therefore, this study aimed to determine the incidence pattern of trauma in 60 years old and older cases divided by age and gender in order to develop strategies to prevent injuries in this highrisk age group.Methods Materials In this crosssectional retrospective study, the data of all the 60 years old and older cases admitted in the prehospital emergency system of Mazandaran were extracted during the five years (20102014). The data included age, sex, prehospital diagnosis, date, type of trauma, mechanism of trauma, location of accident, the victim rsquo;s status (driver, passenger, pedestrian or other), severity of injury, and season and time of the incident. The obtained data were analyzed using SPSS software version 19, chisquare and Fisher rsquo;s exact tests.Results The incidence of trauma in 2014 had a 1.7% increase compared to that in 2010. A total of 6844 cases (62.8%) surveyed were male, and 4054 cases (37.2%) were female. Most of the trauma cases occurred in the age group of 6064 years with 3680 cases (33.8%). Most trauma cases in the elderly were related to traffic accidents with 6521 cases (59.8%), followed by falls, injuries and assaults with 3494(32%), 517(4.7%). and 257(4.2%) cases, respectively. Most trauma cases occurred in summer with 2982 cases (27.4%), and trauma was most likely to occur between 8 am to 12 pm with 3119(28.6%) cases. According to the Pearson rsquo;s chisquare test, there was a statistically significant relationship between the time of accident and the final status (P<0.05). The highest incidence of death was in the age group 60 to 64 years. Chance of survival was lower in men than in women.Conclusion The elderly are more prone to accidents due to physical changes caused by aging and inappropriate environmental conditions. According to the findings of the present study, accidents and falls are the most common cases of incidents in the elderly people. The risk of injury and disability in this age group can be prevented by comprehensive preventive and controlling programs.