عوامل بازدارنده و تسهیل‌کننده سالمندی فعال در ایران: یک مطالعه کیفی

اهداف برنامه‌ریزی برای سالمندی فعال با هدف مدیریت شرایط سالمندی، از اولویت‌های اجتناب‌ناپذیری است که نیازمند شناخت موانع و تسهیل‌کننده‌ها از دیدگاه ذی‌نفعان است. این مطالعه با هدف کشف عوامل بازدارنده و تسهیل‌کننده سالمندی فعال انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه کیفی با روش تحلیل محتوای مرسوم با مشارکت20 سالمند و 21صاحب‌نظر درزمینه سالمندی طی مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته و 2 جلسه گروه متمرکز در سال1401 انجام شد. شرکت‌کنندگان به‌طور هدفمند براساس حداکثر تنوع و معیارهای ورود مطالعه انتخاب شدند.‎ تجزیه‌وتحلیل اطلاعات براساس رویکرد تحلیل محتوای مرسوم با الگوریتم لاندمن و گرانهایم انجام شد.‎ به منظور تعیین صحت داده‌ها از معیارهای مقبولیت، همسانی، تاییدپذیری و انتقال‌پذیری استفاده شد. یافته ها 4طبقه اصلی برای عوامل بازدارنده سالمندی فعال شامل موانع فردی، موانع خانوادگی، موانع ساختاری در جامعه و موانع سیستم بهداشتی و4 طبقه اصلی برای تسهیل‌کننده‌های سالمندی فعال شامل ظرفیت وجودی سالمند، ظرفیت خانواده، ظرفیت جامعه و ظرفیت سیستم بهداشتی پدیدار شد. نتیجه گیری در این مطالعه مانع سیستم بهداشتی به‌عنوان یکی از موانع جهت توجه و پرداختن به آن برای برنامه‌ریزی‌های سالمندی فعال مطرح شد. نتایج این مطالعه، منبع ارزشمندی برای ذی‌نفعانی چون متخصصین حوزه سالمندی، محققین و مراکز مراقبت‌های بهداشتی برای شناسایی عوامل بازدارنده و تسهیل‌کننده‌های سالمندی فعال و کاربرد آن در برنامه‌ریزی و توسعه برنامه‌های مداخله‌ای ارتقای سالمندی فعال فراهم می‌کند.

facilitators and barriers to active aging in iran: a gualitative study

objectives planning for active aging to manage the conditions of old age is one of the inevitable priorities that requires knowing its facilitators and barriers from the perspectives of beneficiaries. in this regard, this study aims to identify the facilitators and barriers to active aging in iran from the perspective of older adults and geriatric experts. methods & materials this is a qualitative study that was conducted in 2022 using the content analysis method. participants were 20 older adults and 21 experts in geriatrics who were selected using a purposive sampling method based on the inclusion criteria. semi-structured, in-depth interviews and focus groups were used for data collection. data were analyzed using graneheim and lundman’s content analysis method. lincoln and guba’s criteria were used to determine the credibility, transferability, dependability, and confirmability of the data. results four main categories were extracted for barriers to active aging (individual, family, structural, and health system-related) and four main categories for facilitators of active aging (older adults’ existential capacity, family capacity, community capacity, and health system capacity). conclusion health system-related barrier is one of the barriers to planning for active aging in iran. the results of this study provide valuable information to experts in geriatrics, scholars, and elderly care centers for developing interventions to promote active aging in iran.