طراحی و روان‌سنجی ابزار دلبستگی مکانی سالمندان

اهداف: باتوجه‌به اهمیت دلبستگی مکانی در افراد سالمند، شناسایی ادراک سالمندان از این مفهوم و ابعاد آن به دلیل عواطف، شرایط و نیازمندی‌های خاص آن‌ها ضروری به‌ نظر می‌رسد. از‌این‌رو مطالعه حاضر با هدف طراحی و روان‌سنجی ابزار دلبستگی مکانی سالمندان انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر، مطالعه‌ای ترکیبی با رویکرد اکتشافی متوالی از نوع طراحی و روان‌سنجی ابزار است که در سال 1398 تا 1399 در 2 فاز کمی و کیفی بین سالمندان ساکن جامعه شهر آران و بیدگل انجام شد. مخزن گویه‌ها، براساس نتایج 2 مرحله مرور متون و مصاحبه کیفی، طراحی شد. پانل متخصصان و سالمندان، روایی صوری و محتوایی ابزار اولیه را بررسی کردند. همچنین روایی ساختاری ابزار که به‌روش نمونه‌‌گیری خوشه‌ای باتوجه‌به معیارهای ورود انتخاب شده بودند با روش تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی بر نمونه‌ای 414 نفری از سالمندان بررسی شد. پایایی پرسش‌نامه به ‌روش همسانی درونی و ثبات زمانی ارزیابی شد. تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 24 و amos نسخه 24 انجام شد.یافته ها: در بررسی روایی محتوایی ابزار، اکثریت گویه‌ها شاخص‏های شاخص‌های نسبت روایی محتوا بالای 0/7، ایندکس روایی محتوا بالای 0/79 و ضریب کاپا بالای 0/74 داشتند و گویه‏های دارای نمرات پایین حذف و یا اصلاح شدند. در بررسی روایی ساختاری در میان سالمندان با میانگین سنی 8/84±‌70/43 سال، براساس تحلیل عامل اکتشافی 3 عامل «دلبستگی عاطفی، فیزیکی و وابستگی» در سطح خانه و 3 عامل «دلبستگی عاطفی، اجتماعی و فیزیکی» در سطح محله استخراج شد که به ترتیب 61/75 درصد و 50/06 درصد کل واریانس را تبیین می‏کردند. همچنین مدل اندازه‌گیری در تحلیل عاملی تاییدی در سطح خانه (gfi=0/877‌، cfi=0/916، rmsea=0/080) و محله gfi=0/860، ،cfi=/0/809 rmsea=0/077) از برازش قابل‌قبولی برخوردار بود. پایایی ابزار با استفاده از همسانی درونی (0/9=α) و ثبات زمانی (0/8=icc) در هر دو سطح تایید شد.نتیجه گیری: ابزار دلبستگی مکانی سالمندان طراحی‌شده، دارای 2 سطح خانه و محله برای بررسی سالمندان شهری ساکن جامعه است که از روایی و پایایی قابل‌قبولی برخوردار است. این ابزار می‌تواند در پژوهش‌ها و سیاست‌گذاری‏ها پس از بررسی‌های بیشتر در سایر شهرها نیز استفاده شود.

Design and Psychometric Evaluation of the Place Attachment Scale for Older Adults in Iran

Objectives: Due to the importance of place attachment in older adults, it seems necessary to identify their perception of this concept and its dimensions. The present study aims to design and assess the psychometric properties of a place attachment scale for older adults in Iran.Methods & Materials: The is a sequential exploratory mixed method study that was conducted in 2018-2019 in two quantitative and qualitative phases. Participants were 414 community-dwelling older adults with a mean age of 70.43±8.84 years in Aran & Bidgol city, Iran who were selected by cluster sampling according to the inclusion criteria. By literature review and interview, the items were formulated. The face and validity content validity of the initial draft was assessed by a panel of experts and older adults. The construct validity was determined by exploratory and confirmatory factor analyses. The internal consistency and test-retest reliability were also determined. SPSS software, version 24 and AMOS version 24 applications were used for statistical analysis.Results: In examining content validity, most of items had content validity ratio >0.7, content validity index >0.79, and kappa coefficient >0.74. In examining construct validity using exploratory factor analysis, three factors of emotional bond, physical bond, and dependence were extracted for the subscale of attachment to home and three factors of emotional bond, social bond, and physical bond were extracted for the subscale of attachment to neighborhood, which explained 61.75% and 50.06% of the total variance, respectively. The measurement models of attachment to home (GFI=0.877, CFI=0.916, RMSEA=0.080) and neighborhood (GFI=0.809, CFI=0.860, RMSEA=0.077) had acceptable fit to the data. Moreover, the scale had acceptable internal consistency (α= 0.9) and test-retest reliability (ICC= 0.8).Conclusion: The designed 42-item place attachment scale with two domains of attachment to home and neighborhood for the community-dwelling older adults in Iran has acceptable validity and reliability. This tool can be used in further studies and by policymaking in Iran.