بررسی اثر مارکرهای طولی بر بقای سالمندان دیالیزی: یک مطالعه تک مرکزی

اهداف شناسایی عوامل موثر بر بقای بیماران سالمند همودیالیزی با استفاده از مدل دو مرحله‌ای بقا و چندمتغیره طولی به منظور ارائه به درمانگر برای برنامه‌ریزی در جهت کنترل بهتر این بیماران می‌باشد.مواد و روش ها این مطالعه، یک مطالعه هم‌گروهی تاریخی بود که بر روی 395 نفر از بیماران بالای 60 سال همودیالیزی انجام شد. داده‌ها طی یک دوره 15 ساله به‌صورت تمام شماری از ابتدای سال 1383 تا ابتدای سال 1398 در بیمارستان هاشمی‌نژاد تهران گردآوری شدند. متغیرهای کراتنین خون، فسفات، کلسیم و پاراتورمون به‌عنوان متغیر طولی و مرگ‌ومیر به‌عنوان پاسخ بقا در این مطالعه درنظر گرفته شده است. مدل دو‌مرحله‌ای بقا و چند‌متغیره‌ طولی برای بیماران سالمند همودیالیزی برازش و نتایج آن برحسب معیار لگاریتم درست‌نمایی با هم مقایسه شدند. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار آماری r نسخه 3. 4 .3  و sas نسخه 4. 9  انجام شد. سطح معناداری 0.05 درنظر گرفته شد. یافته ها از 395 بیمار سالمند همودیالیزی، 249 (63 درصد) نفر مرد بودند. میانگین سنی بیماران 70.41 با انحراف معیار 6.11 سال بود. بر اساس معیار منفی 2 برابر لگاریتم درست‌نمایی، ساختار ارتباطی اثر تجمعی نشانگرهای زیستی طولی و بقا انتخاب‌ شد و با فرض ثابت بودن سایر متغیرها، معنادار بودن ضرایب کلسیم و لگاریتم پاراتورمون بدین معنا است که این متغیرها نشانگرهای خوبی در طول زمان برای تعیین احتمال رخداد مرگ در افراد می‌باشند و به ازای یک واحد افزایش در میزان هریک از متغیرهای عدم توانایی راه رفتن، کلسیم و لگاریتم پاراتورمون به‌ترتیب ریسک رخداد مرگ 391.1، 927.0 و 967.0 برابر می‌شود.نتیجه گیری باتوجه‌به یافته‌ها، مدل با ساختار ارتباطی اثر تجمعی نشانگرهای زیستی طولی و بقا به‌عنوان مدل مناسب انتخاب شد. متغیر عدم توانایی راه رفتن و همچنین متغیرهای طولی کلسیم و لگاریتم پاراتورمون در مدل بقا در سطح05.0 معنادار شدند. در این مدل، متغیرهای عدم توانایی راه رفتن، کلسیم و لگاریتم پاراتورمون به‌عنوان عوامل موثر بر ریسک رخداد مرگ بیماران همودیالیزی تعیین شدند، تا درمان‌گران تمرکز بر تغییر رفتارهای بهداشتی برای مصرف کلسیم و پاراتورمون داشته باشند. 

investigating the effect of longitudinal biomarkers on hemodialysis elderly survival: a single central study

objectives this study aims to identify the factors affecting the survival of hemodialysis patients using a two-stage survival/multivariate longitudinal modelling. methods & materials the is a retrospective cohort  study on 395 patients aged > 60 years who underwent hemodialysis in hasheminejad hospital in tehran, iran. data were collected over a 15-year period from 2004 to 2019. phosphate, calcium, parathormone and creatinine variables were considered as longitudinal variables and mortality as a survival response. the two-stage survival and multivariate longitudinal modeling for long-term hemodialysis patients were fitted and the results were compared according to theirs likelihood function. data analysis was performed in rstudio v. 3.4.3 and sas v. 4.9 applications. the significance level was set at 0.05.results the mean age of patients was 70.41±6.11 years. of 395 patients, 249(63%) were male. based on the log-likelihood function, the communication structure of the cumulative effect of longitudinal biomarkers and survival data was selected. assuming that other variables were constant, the significance of values for mobility impairment, calcium level and parathormone level indicated that these variables were good predictors of the occurrence of death in hemodialysis patients over time. by each unit increase in each variables of mobility impairment, calcium level, and parathormone level, the risk of death increased by 1.391, 0.927, and 0.967, respectively.conclusion by using a two-stage modelling, the variables of mobility impairment, calcium level and parathormone are found as factors affecting the risk of death in hemodialysis patients. therefore, therapists should focus on changing health behaviors of these patients in consuming calcium and parathormone.