شیوع بیماری‌های مزمن میان سالمندان ایران: آیا وضعیت اجتماعی اقتصادی مهم است؟

اهداف: علیرغم رشد روزافزون جمعیت سالمندان در ایران، تصویر روشنی از بیماری‌های مزمن در این گروه جمعیتی وجود ندارد. بر این اساس، مطالعه حاضر سعی دارد وضعیت مهم‌ترین بیماری‌های مزمن و تکثر این بیماری‌ها را در میان سالمندان بررسی کند. علاوه بر آن، توزیع انواع این بیماری‌ها در میان گروه‌های مختلف اجتماعیاقتصادی مد نظر بوده است.مواد و روش ها: اطلاعات پژوهش مقطعی حاضر از طریق چک‌لیست بررسی وضعیت بیماری‌های مزمن در میان سالمندان به دست آمد. انتخاب نمونه پژوهش از میان سالمندان بالای شصت سال شهر تهران در سال 1398 و از طریق روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای (شامل نمونه‌گیری خوشه‌ای، سهمیه‌ای و در دسترس) انجام شد. حجم نمونه پژوهش 1280 نفر در نظر گرفته شد که بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه برای مطالعات توصیفی محاسبه و به منظور توصیف و تحلیل داده‌ها از نرخ شیوع و آزمون کای دو استفاده شده است.یافته ها: نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که پرفشاری خون، بیماری‌های اسکلتی عضلانی و چربی بالای خون بیشترین میزان شیوع را به ترتیب با نرخ 40/2، 40/2 و 32/4 درصد در میان سالمندان شهر تهران داشته است. نرخ شیوع متکثر بیماری‌های مزمن سالمندان نیز برابر با 79/8 بوده که این نرخ در میان مردان، سالمندان هرگز ازدواج‌نکرده، سالمندان دارای تحصیلات دانشگاهی و سالمندان شاغل کمتر از سایر گروه‌ها بوده است. بیماری‌های قلبیعروقی، دیابت، چربی بالا، پرفشاری خون و بیماری‌های چشم بیماری‌هایی بوده‌اند که احتمال ابتلا به آن‌ها در میان طبقات اجتماعیاقتصادی متفاوت بوده است.نتیجه گیری: شیوع بیماری‌های مزمن، بر اساس گروه‌های اجتماعیاقتصادی بسیار متفاوت بود؛ بنابراین می‌توان بخش مهمی از بیماری‌های مزمن در میان سالمندان را در ارتباط با وضعیت اجتماعیاقتصادی آنان دانست. می‌توان الگوی شیوع برخی از بیماری‌های مزمن را تحت تاثیر سبک زندگی افراد دانست. درنتیجه پژوهش‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در این زمینه باید بر اساس توجه به نابرابری‌های موجود در وضعیت اجتماعیاقتصادی باشد.

Prevalence of Chronic Diseases Among the Older Adults in Iran: Does Socioeconomic Status Matter?

Objectives: Despite the growing population of the elderly in Iran, there is no clear picture of the prevalence of chronic diseases among them. Accordingly, the present study tries to specify the prevalence of the most important chronic diseases and multimorbidity among the elderly. In addition, the homogeneity of these diseases has been considered among different socioeconomic groups.Methods Materials: Research data were obtained through a checklist of chronic disease status among the elderly. The sample was selected from the elderly over 60 years old in Tehran in 2019 through multistage sampling. The sample size of the study is 1280 persons and the prevalence rate and chisquare tests were used to describe and analyze the data.Results: The results showed that hypertension (40.2%), musculoskeletal disorders (40.2%) and hyperlipidemia (32.4%) had the highest prevalence rate among the elderly in Tehran. The prevalence rate of chronic disease multimorbidity was 79.8, which was lower among men, never married, collegeeducated, and workingage seniors. Cardiovascular disease, diabetes, hyperlipidemia, and ear diseases have also been found to have different prevalence rates among socioeconomic classes.Conclusion: The prevalence of chronic diseases has varied widely among socioeconomic groups; so the importance of the socioeconomic status must be accentuated. Therefore, the pattern of prevalence of some chronic diseases can be influenced by lifestyle. As a result, research and policymaking in this field should be based on the inequalities in socioeconomic status.