داروهای بالقوه نامناسب بر اساس معیار stopp و کیفیت زندگی سالمندان شهر قم، سال 1397

اهداف: سالمندی با افزایش بروز بیماری‌های مزمن، درمان چند‌دارویی و در‌نتیجه افزایش خطر عوارض دارویی و تغییرات کیفیت زندگی همراه است. با افزایش نسبت سالمندان جهان، کیفیت و ایمنی تجویز داروها یک نگرانی بهداشتی و جهانی است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع تجویز داروهای بالقوه نامناسب بر اساس معیار stopp با کیفیت زندگی سالمندان شهر قم و عوامل مرتبط، سال 1397 انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی و توصیفی تحلیلی، 783 سالمند بستری در بخش‌های داخلی و جراحی بیمارستان‌های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قم با روش نمونه‌گیری آسان و در دسترس در سال 1397 شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی و درمانی، شاخص کموربیتی چالسون، ابزار غربالگری تجویز دارویی افراد سالمند (stopp) نسخه دو و پرسش‌نامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان در پانزده حیطه (hrqol 15d) بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss ویرایش 20 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون آنالیز رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین ±انحراف معیار تعداد داروهای مصرفی سالمندان 3/16 ±7/21 بود. 79/57 درصد افراد روزانه پنج دارو یا بیشتر استفاده می‌کردند. نمره شاخص کموربیتی چالسون 29/9 درصد سالمندان چهار بود. نتایج نشان داد شیوع داروهای بالقوه نامناسب 46/10 درصد و شایع‌ترین طبقه داروهای بالقوه نامناسب، داروهای فزاینده خطر سقوط (13/79)، تجویز تکراری از یک کلاس دارویی (12/39) و سپس داروهای سیستم عصبی مرکزی و سایکوتروپیک (5/36) بود. میانگین ±انحراف‌معیار نمره کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان 0/12 ±0/85 بود. آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (0/307 0/030 95%ci: و 0/096 or:)، چنددارویی (14/9664/780 95%ci: و 8/46 or:) و شاخص موربیدیتی چالسون (3/17 1/23 95%ci: و 2/079 or:) با استفاده از داروهای بالقوه نامناسب توسط سالمندان ارتباط داشت (0/001>p).نتیجه گیری: مصرف داروهای بالقوه نامناسب بین سالمندان یک مشکل بهداشتی شایع است که با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، چند‌دارویی، شاخص کموربیتی چالسون ارتباط دارد. پرستاران بایستی به صورت پویا، رژیم دارویی سالمندان را از نظر شناسایی داروهای بالقوه نامناسب ارزیابی کنند.

Prevalence of Potentially Inappropriate Medications Among Older People in Qom, Iran Based on STOPP Criteria and Its Association With the Health-Related Quality of Life

Objectives: Aging is associated with an increased prevalence of chronic diseases and multidrug therapy, which increases the risk of drug side effects and changes in quality of life. With the increase of the world rsquo;s aging proportion, the quality and safety of prescribing drugs has become a global health concern. This study aims to determine the prevalence of Potentially Inappropriate Medications (PIMs) in the elderly in Qom, Iran according to STOPP (Screening Tool of Older Persons rsquo; Prescriptions) criteria and its association with their HealthRelated Quality of Life (HRQOL).Methods Materials: In this crosssectional and descriptiveanalytical study, participants were 783 older patients hospitalized in internal and surgical wards of selected hospitals affiliated to Qom University of Medical Sciences who were selected using a convenience sampling method. The instruments were a demographic/ health information form, Charlson Comorbidity Index (CCI), STOPP version 2, and the 15 D HRQOL questionnaire. The data were analyzed in SPSS v. 20 software using descriptive statistics and logistic regression analysis.Results: The Mean ±SD number of medications used by the elderly was 7.21 ±3.16, and 79.57% of patients had multidrug use. The CCI score of 29.9% was 4. The prevalence of PIM was 46.10% and the most common category of PIM were Drugs that adversely affect those prone to falls (13.79%), Duplicate Drug Class (12.39%), Central Nervous System and Psychotropics (5.36%). The Mean ±SD score of HRQOL was 0.85 ± 0.12. Logistic regression analysis results showed that HRQOL (95%CI: 0.0300.307, OR= 0.096), multidrug use (95%CI: 4.78014.966, OR=8.46), and CCI (95%CI: 1.363.17, OR=2.079) had significant association with PIM use by the elderly (P<0.001).Conclusion: The use of PIM is a common health problem among the elderly and is associated with HRQOL, multidrug use, and CCI. Nurses should evaluate the elderly rsquo;s medication regimen to identify PIMs.