بررسی وضعیت تجویز داروهای نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی شهرستان تبریز مطابق معیار beers در سال 1398-1397

اهداف: تجویز دارو برای سالمندان یک موضوع مهم بهداشتی است. در این مطالعه، وضعیت تجویز داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی بررسی شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، 16842 نسخه تجویز‌شده توسط پزشکان عمومی شهرستان تبریز در سال 1397 1398 که مربوط به بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت بود مورد بررسی اولیه قرار گرفت و 1500 نسخه که متعلق به سالمندان 65 سال و بالاتر بودند، انتخاب شدند. نامناسب بودن تجویز داروها با استفاده از معیار beers‌، (ویرایش 2019)، تعیین شده و در صورت وجود داروهای مناسب، این داروها جایگزین داروهای نامناسب شدند. داده‌ها به صورت میانگین و انحراف معیار و فراوانی (درصد) بیان شد و با نرم‌افزار spss نسخه 21 تجزیه و تحلیل شد. آزمون من‌ویتنی برای بررسی وجود تفاوت‌ احتمالی میان فاکتورهای مورد‌بررسی نسخ بیمه‌های سلامت و تامین اجتماعی به‌کار رفت. ارتباط بین سن بیماران و میزان تجویز داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان نیز با ضریب همبستگی اسپیرمن سنجیده شد.یافته ها: میانگین تعداد اقلام دارویی در هر نسخه 1/5 ±3/93 قلم و میانگین تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان در نسخ 0/8 ±0/74 بود. فراوانی بیش‌دارویی (پلی‌فارماسی) در 32/36 درصد نسخ مورد‌مطالعه مشاهده ‌شد و 53/9 درصد نسخ نیز حاوی حداقل یک داروی بالقوه نامناسب برای سالمندان بود. داروهای ضدالتهاب ‌غیراستروئیدی، آنتی‌هیستامین ‌ها و بنزودیازپین‌ها به ‌ترتیب با 34/6، 10/9 و 10/6 درصد بیشترین گروه‌ های دارویی نامناسب برای سالمندان بودند. شایع‌ ترین داروهای بالقوه نامناسب نیز به ‌ترتیب شامل adult cold ،diclofenac ،glibenclamide ،ketorolac و diphenhydramine بودند. مقایسه تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان به ازای هر نسخه بین دو سازمان بیمه‌گر تفاوت آماری نشان نداد (0/343=p). همچنین میان سن و جنسیت بیماران با میزان داروهای تجویزی بالقوه نامناسب برای سالمندان ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (به ‌ترتیب 0/312=p و 0/660=p).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که حدود 54 درصد نسخ حاوی داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان بوده و پلی‌ فارماسی نیز در حدود یک‌سوم نسخ وجود داشت. برای بهبود این شرایط ضرورت دارد دوره‌ های آموزشی و بازآموزی متناسب طب سالمندی برای پزشکان عمومی به ‌صورت مستمر برگزار شود. نظارت ‌های وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی نیز می ‌تواند نقش مهمی در اصلاح وضع موجود ایفا کند.

The Status of Potentially Inappropriate Medication Prescription by General Physicians for The Elderly in Tabriz (Iran) According to Beers Criteria

Objectives: Prescribing medication for the elderly is an important health issue. This study aimed to investigate the status of Potentially Inappropriate Medications (PIMs) prescription for the elderly by general physicians in Tabriz, Iran.Methods Materials: This descriptive crosssectional study was conducted in 2019 on the prescriptions of general physicians for the elderly in Tabriz, Iran. After initial screening of 16842 prescriptions belonged to two insurance systems (social security insurance and health insurance), 1500 prescriptions were selected. The Beers criteria 2019 was used to assess PIM prescription status and their alternatives were suggested if needed. Data were expressed as Mean ±Standard Deviation (SD) and No. (%), and analyzed in SPSS v. 21 software. The MannWhitney U test was used to examine the differences in the study factors between the prescriptions related to two insurance systems. The relationship between patients rsquo; age and PIM prescription was examined using Spearman correlation test.Results: The Mean ±SD number of drugs in each prescription was 3.93 ±1.5 and the Mean ±SD number of prescribed PIMs was 0.74 ±0.8. Polypharmacy was observed in 32.6% of the prescriptions, and 53.9% had at least one PIM. Nonsteroidal antiinflammatory drugs, antihistamines and benzodiazepines were the most PIM groups (45.6, 10.9 and 10.6%, respectively). The most common prescribed PIMs were Adult cold, Diclofenac, Glibenclamide, Ketorolac and Diphenhydramine. Number of PIMs in each prescription did were not statistically different between the prescriptions related to two insurance systems (P=0.343). Moreover, patients rsquo; age and gender had no significant relationship with PIM prescription (P=0.312 and P=0.660, respectively).Conclusion: About 54% of the prescriptions issued by general physicians for the elderly in Tabriz contain PIMs, and polypharmacy is present in about one third of the prescriptions. In order to improve this condition, it is necessary to hold appropriate training and continuous retraining courses in geriatric medicine for general physicians. Supervisions by the Iranian Ministry of Health and Iranian Medical Council can also play an important role in improving the current situation.