شناسایی کانال‌های اثرگذاری رشد فقرزدا در مناطق شهری استان‌های ایران

فقر از عمده مشکلات جوامع بشری است که آسیب‌های اجتماعی بسیاری را به بار می‌آورد. ازاین‌رو سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان توسعه اقتصادی همواره به دنبال حذف آن هستند. به‌علاوه رشد اقتصادی نیز به‌عنوان یکی از متغیرهای مهم و تاثیرگذار اقتصاد کلان همواره موردتوجه بوده است. لذا تجزیه تاثیر رشد اقتصادی بر فقر به دو اثر درآمدی و توزیعی می‌تواند اطلاعات مفیدی را جهت برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های لازم در راستای کاهش فقر ارائه دهد. بنابراین در این مطالعه با تکیه بر تحلیل منحنی log-normal که توسط بورگینون ارائه‌شده و داده‌های هزینه درآمد خانوارهای شهری در استان‌های ایران، این دو اثر طی سال‌های 98-1392 موردمحاسبه قرارگرفته است. نتایج حاکی از آن است که طی دوره مذکور تنها در دوره یک‌ساله 1395-96 تمام عناصر لازم برای رشد فقرزدا (وجود رشد، کاهش فقر و کاهش نابرابری) مهیا بوده است؛ بنابراین مثلث فقر، رشد و نابرابری در این سال به‌خوبی کارکرده و سه ضلع اصلی آن فراهم و رشد فقرزدا بوده است. همچنین نتایج حاصل از بررسی استانی نشان می‌دهد که در استان‌های با رشد مثبت مناطق شهری استان قم از رشد فقرزدا و مناطق شهری استان‌های البرز، گلستان و همدان از رشد سرریز طی دوره برخوردار بوده‌اند و در مناطق شهری سایر استان‌های مذکور رشد فقرزا بوده است و در استان‌های با رشد منفی تنها مناطق شهری استان مرکزی است از کاهش فقر برخوردار بوده است. لکن به دلیل عدم وجود رشد نمی‌توان پذیرفت که مناطق شهری این استان رشد فقرزدا داشته است. در مناطق شهری سایر استان‌ها نیز وضعیت به زیان فقرا بوده است.

pro-poor growth in the urban areas of iran’s provinces

poverty is one of the major problems of human societies that causes many social harms. therefore, policymakers and economic development planners always aim to eliminate it. in addition, economic growth is one of the important and influential variables of macroeconomics. therefore, examining the impact of economic growth on poverty through the lens of growth and distribution effects offers valuable insights for policymaking and poverty reduction strategies. in this study, we use the log-normal curve approach introduced by bourguignon to estimate the growth effect on poverty utilizing data from urban households in iran over the period 2013-2019. the results indicate that only in the one-year period of 2015-2016, the triangle of poverty, growth, and inequality has worked well and the growth has been pro-poor.furthermore, provincial-level findings unveil discernible patterns:(a) in provinces experiencing positive growth, urban areas in qom exhibit pro-poor growth, while those in alborz, golestan, and hamedan provinces observe a trickle-down effect. meanwhile, in other provinces, growth demonstrates an immiserizing trend.(b) in provinces with negative growth, only urban areas in markazi province observe a reduction in poverty. however, due to the lack of growth, it cannot be concluded that this province has had pro-poor growth. in the urban areas of other provinces in this group, the situation has been unfavourable for the poor.