بررسی اثر تبدیل ساختاری بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده در استان‌های ایران

مالیات بر ارزش‌افزوده در مراحل مختلف زنجیره واردات، تولید، توزیع و مصرف براساس درصدی از ارزش کالاهای فروخته شده یا خدمات ارائه شده در هر مرحله اخذ و در نهایت توسط مصرف‌کننده نهایی پرداخت می‌شود. تبدیل ساختاری به عنوان یکی از متغیرهای اثرگذار بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده اغلب منجر به افزایش سهم خدمات در مجموع ارزش‌افزوده اقتصاد خواهد شد. در این پژوهش به بررسی تاثیر تبدیل ساختاری بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده در30 استان در دوره زمانی (13951387) با استفاده از الگوی داده‌های تابلویی پویا پرداخته می‌شود. نتایج حاصل بیانگر آن است که نسبت ارزش‌افزوده بخش خدمات به کل ارزش‌افزوده اثر منفی و معناداری بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده داشته است. نسبت ارزش‌افزوده بخش خدمات به ارزش‌افزوده بخش صنعت، اثر منفی و معناداری بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده داشته است. همچنین رشد تولید ناخالص داخلی سرانه واقعی، ضریب جینی و وقفه نسبت ارزش‌افزوده بخش کشاورزی از کل ارزش‌افزوده اثر منفی بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده داشته‌اند. نرخ شهرنشینی و نسبت مخارج عمرانی به کل مخارج دولت نیز اثر مثبت و معناداری بر کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده استان‌ها داشته‌اند.

Investigating the Effect of Structural Transformation on the Efficiency of VAT Collection in the Provinces in Iran

Valueadded tax is levied at various stages of the import, production, distribution, and consumption chain based on a percentage of the value of goods sold or services provided at each stage and ultimately paid by the final consumer. Structural transformation is considered as one of the variables affecting the efficiency of VAT collection often has led to an increase in the share of services in the total value added of the economy. In this study, the effect of structural transformation on the efficiency of VAT collection in provinces of Iran during 20082016. The results indicate that the ratio of value added of the service sector to total value added has a negative and significant effect on the efficiency of VAT collection. The valueadded ratio of the services sector to the value added of the industrial sector has a negative and significant effect on the efficiency of VAT collection. Also, GDP growth per capita, Gini coefficient and the interval of valueadded ratio of the agricultural sector of total value added has a negative effect on the efficiency of VAT collection. The rate of urbanization and the ratio of construction expenditures to total government expenditures have a positive and significant effect on the efficiency of VAT collection in the provinces.