تحلیل تاثیر عوامل بنیادی و متغیرهای نهادی بر صادرات کشورهای نوظهور (2015-2000): آموزه‌ای برای اقتصاد ایران

یکی از عوامل مهم دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار، افزایش صادرات است که مهم‌ترین هدف از سیاست‌گذاری در بخش تجارت خارجی را نیز تشکیل می‌دهد. در این میان کشورهای نوظهور توانسته‌اند در سال‌های اخیر موفقیت‌های چشمگیری را در این زمینه به دست آورند. بنابراین، الگوسازی تجارب این کشورها می‌تواند در افزایش صادرات کشور ایران نیز موثر واقع شود. هدف این پژوهش بررسی تاثیر عوامل نهادی و متغیرهای نهادی بر صادرات کشورهای نوظهور منتخب طی دوره زمانی 2000 تا 2015 با استفاده از روش اقتصادسنجی داده‌های تابلویی است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که اثر متغیرهای بهره‌وری عوامل تولید، سرمایه انسانی و مخارج تحقیق و توسعه از عوامل بنیادی بر عملکرد صادراتی کشورهای نوظهور مثبت و معنادار و اثر متغیر هزینه نیروی کار منفی و معنی‌دار است. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که اثر متغیرهای حکمرانی خوب به‌عنوان شاخص عوامل نهادی بر صادرات کشورهای نوظهور مثبت و معنی‌دار است. نتایج این مطالعه حاکی از این موضوع است که کاهش هزینه‌های تولید و ریسک و تقویت بنیان‌های نهادی کشورهای نوظهور توانسته است ترتیبات سرمایه‌گذاری و تولید در این کشورها را تقویت کرده و درنهایت منجر به افزایش صادرات کشورهای موردنظر شود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که اثر متغیر مخارج مصرفی جامعه بر عملکرد صادراتی کشورهای منتخب نوظهور منفی و معنادار و اثر متغیر مالیات دریافتی دولت بر عملکرد صادراتی به‌صورت منحنی u معکوس است. نتایج این تحقیق نشان داد کشورهای مختلف برای افزایش صادرات، باید علاوه بر روش‌های مرسوم از قبیل افزایش نرخ ارز، جوایز صادراتی و...، مانند کشورهای نوظهور به عوامل بنیادی و متغیرهای نهادی نیز توجه کرده و اصلاحاتی را اجرا کنند که ناکارآمدی‌های مرتبط با بازار کالا و نیروی کار را کاهش دهد.

Analyzing the Impact of Fundamental Factors and Institutional Variables on Exports of Emerging Countries (2000 2015): Lessons for Iranian Economy

One of the most important factors in achieving sustainable economic growth and development is to increase exports, which is also the main goal of foreign trade policy. In this area, emerging countries have been able to achieve significant success in recent years. Therefore, studying the experiences of these countries can be effective in increasing Iranian exports. The purpose of this study is to investigate the effect of fundamental factors and institutional variables on exports of a selection of emerging economies during the period 20002015 using the panel data econometric method. Our results show that the effects of fundamental factors, namely total factor productivity, human capital and R&D expenditures, on export performance of select emerging countries are positive and significant and the effect of labor cost variable is negative and significant. Also, our results show that, in general, the effect of good governance variables, as an indicator of institutional factors, on exports of emerging countries is positive and significant. These results indicate that reducing production and riskcosts and strengthening institutional foundations in emerging countries has led to a boost in investment and production arrangements in these countries and ultimately to an increase in exports. Also, our results show that the effect of consumption expenditures on export performance of select emerging countries is negative and significant and the effect of government tax revenues on export performance is a reversed U shape. These results show that based on The experiences of emerging countries, different countries have to pay attention to fundamental factors and institutional variables, in addition to conventional methods such as increasing exchange rates, export awards, etc., and implement reforms that are curb inefficiencies in goods and labor markets.