عدم تقارن تاثیرگذاری تکانه‌های پولی در دوره‌های فراوانی و کمبود درآمدهای نفتی: مطالعه موردی ایران

در اقتصادهای در حال توسعه و صادرکننده نفت مانند ایران دو عامل محدودیت دسترسی به بازارهای مالی داخلی و بین‌المللی و شیوه تامین کسری بودجه که در دوره‌های رکود و رونق با توجه به جریان منابع ارزی حاصل از صادرات نفت تغییر می‌کنند در محیط سلطه بودجه‌ای، باعث می‌شود تا تکانه‌های پولی در دوره‌های رونق و رکود تاثیر نامتقارنی بر شکاف تولید و تورم داشته و سازوکار انتقال سیاست پولی وابسته به وضعیت اقتصادی باشد. در مقاله حاضر از یک الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری غیرخطی برای بررسی این موضوع استفاده شده است. در این الگو شناسایی تکانه‌های پولی و مالی با در نظر گرفتن وجود سلطه بودجه‌ای به عنوان یک مکانیزم تشدید موثر بر تغییرات ابزار سیاست پولی به صورت بلوک عطفی انجام شده است. سپس با استفاده از روش آئورباک و گرودنیچنکو (2012) دوره‌های فراوانی و کمبود درآمد صادراتی نفت در بازه زمانی 13961369 شناسایی شد. به منظور تحلیل پویایی‌های ناشی از تکانه‌های پولی و مالی در هر یک از دوره‌های فراوانی و کمبود از توابع واکنش مبتنی بر روش تصویر موضعی معرفی شده توسط جوردا (2005) استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده از این تحلیل تجربی نشان می‌دهد که تاثیر تکانه‌های پولی بر (شکاف) متغیرهای تولید و تورم در اقتصاد ایران در دوره‌های رونق و رکود نامتقارن است. تاثیر تکانه پولی بر تقویت تولید در دوره‌های فراوانی معنادار بوده، اما این تکانه‌ در دوره‌های کمبود تاثیر معناداری بر تولید ندارند. علاوه بر این، تاثیر تکانه پولی بر تورم در دوره‌های کمبود بیشتر و بادوام‌تر از دوره‌های فراوانی است.

Asymmetric Effectiveness of Monetary Shocks During Oil Revenue Cycles: Case of Iran

More recent research indicates that the effect of monetary policy is statedependent. This paper conjectures that the impact of monetary shocks on output and inflation in the Iranian economy is contingent on state of the economy, reflecting the size of oil revenue streams, which closely approximates economic cycles. Limited access to international financial markets together with fiscal spillovers emanating from financing of government expenditures and fiscal deficit finance, in a fiscally dominant environment, are the main contributing factors in this respect. To address the statedependent effectiveness of monetary shocks in the Iranian economy during the period 19902017, we utilized a twostage nonlinear SVAR model. First, the monetary and fiscal shocks were identified by a short term zerorestriction method in which fiscal dominance was taken into account as an amplification mechanism for fiscal shocks. Then, we used a smooth transition auto regressive (STAR) method proposed by Auerbach and Gorodnichenko (2012) to decompose boom and bust oil revenue cycles. Finally, the asymmetric effects of monetary shock on output and inflation in expansion and contraction phases were analyzed by impulse response functions estimated using local projection method developed by Jorda (2005). Our findings demonstrate that the reactions of output and inflation to monetary shocks are asymmetric and statedependent over oil revenue cycles. While the impact of monetary shocks on output is positive and significant only in the expansionary phases, the positive reaction of inflation to monetary shock is stronger and more persistent in oil revenue scarce periods rather than abundant ones.