سازوکارهای حقوقی و اجرایی در پیشگیری از حبس ناشی از محکومیت مالی در حقوق ایران و انگلستان

تحولات نظام کیفری ایران در قبال سلب آزادی محکومان مالی ناشی از معطوف بودن نظام تقنینی کشور به تاسیسات حصری فقهی نظیر اعسار و ملائت بوده است؛ لیکن این تحولات در نظام ‏کیفری انگلستان در افزایش محدودۀ دخالت کیفر حبس و توسعۀ سازوکار زندان‏ در انگلستانِ قرن هجده ریشه دارد. مطالعۀ تطبیقی در حوزۀ سلب آزادی ناشی از محکومیت‌های مالی در دو نظام کیفری متفاوت مانند ایران و انگلستان، نقاط ضعف و قوت و نیز رویکردها، پیشرفت‏ها و انعطاف نظام عدالت کیفری در هر کشور را در موضوعی واحد مشخص می‌سازد. از این رهگذر، ضمن واکاوی سیر تحول و تطور مقررات منتج به سلب‏ آزادی محکومان مالی در ایران و انگلستان می‌توان به این مهم نائل شد که در تحولات جهانی حقوق در سال‏های اخیر، چه تاسیساتی به‌عنوان جایگزین‏های سالب آزادی برای محکومان مالی در سیاست کیفری ایران و انگلستان تعریف شده‌اند. به نظر می‏رسد در باب پرداخت دین به مدعی خصوصی (و نه پرداخت جزای نقدی)، سیاست کیفری ایران ابزار مستقلی در اختیار ندارد و ناگزیر باید به عمومات قواعد اعسار رجوع کرد. اما در حقوق انگلستان پس از قرن نوزدهم میلادی، سازوکاری به رسمیت شناخته شد که در آن مدیون در دوران سلب آزادی، به فعالیت چند ماهه، خارج از زندان و در راستای خدمت‌رسانی به دائن و پرداخت دین مشغول می‏شود.

legal and executive mechanisms in the prevention of imprisonment resulting from financial conviction in iranian and english law

evolutions of iran’s criminal system in relation to the deprivation of freedom of financial convicts has been caused by the country’s legislative system focusing on jurisprudential institutions such as essar and malate; but these developments in the english penal system are rooted in the increase in the scope of imprisonment and the development of the prison system in england in the 18th century. a comparative study in the field of deprivation of liberty due to financial convictions in two different criminal systems such as iran and englan identifies the weaknesses and strengths, approaches, advances and flexibility of the criminal justice system in each country in the same issue. therefore, while analyzing the evolution and development of the regulations resulting in the deprivation of liberty of financial convicts in iran and england, it is possible to reach the important point that in the global developments of law in recent years, what facilities are used as alternatives to deprivation of liberty for financial convicts in criminal policy of iran and england are defined. regarding the payment of the debt to the private claimant, iran’s criminal policy does not have an independent tool at its disposal, and it is inevitable to refer to the generality of the rules of forfeiture. however, in english law after the 19th century, a mechanism has been recognized in which the debtor, during the deprivation of freedom, engages in activities for several months, outside of prison, in order to serve the creditor and pay the debt.