آسیب شناسیِ ساختار و ارتقای صلاحیت‌های هیئت نظارت ثبت اسناد و املاک

هیئت نظارت موضوع ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک، به‌عنوان مرجع رسیدگی به کلیه اختلاف‌ها و اشتباهات ثبتی، فاقد آئین رسیدگی مدون است و اجرای روش فعلی، اصرار بر نارسایی‌هایی است که کمکی به وضعیت قضایی کشور و سیاست قضازدایی نمی‌کند. شاید بتوان با اصلاحاتی جزئی ازجمله گسترش تفویض اختیار، تشکیل شعبات متعدد و تخصصی، اصلاح  آئین‌نامه‌ اجرایی و بخشنامه‌های ثبتی گامی در جهت تسریع و تسهیل رسیدگی برداشت، اما نارسایی‌های چون عدم ورود ماهوی هیئت به اختلافات ثبتی به‌علت فقدان ابزارهای لازم، عدم امکان صدور آرای قاطع اختلاف، نقص استقلال و بی‌طرفی کامل، ضعف حق رسیدگی حضوری و علنی، نابرابری در استفاده از امکانات دفاعی، نقض حق مورد استماع قرار گرفتن طرفین دعوا و عدم امکان دخالت وکیل در دادرسی، فقدان آئین رسیدگی مدون و غیر آن‌ها همچنان پابرجاست. پرسش اصلی مقاله مبنی بر چگونگی امکان‌سنجی قابلیت واگذاریِ رسیدگی های ماهوی به هیئت نظارت است. در این مقاله با بررسی تطبیقی آئین دادرسی ثبتی هیئت‌های نظارت با اصول دادرسی عادلانه و منصفانه و آئین دادرسی مدنی فراملی تدوین شده توسط موسسه یکنواخت‌سازی حقوق خصوصی رم و موسسه حقوق آمریکا راهکارهایی به‌منظور اصلاح اساسی سازمان و فرایند رسیدگی هیئت نظارت منطبق با سند تحولی قوه قضائیه پیشنهاد شده است.

strategies for promoting the supervisory board subject of article 6 of the registration law emphasizing the transformation document of the judiciary

the supervisory board (article 6 of the law on the registration of deeds and property) is the authority to deal with disputes and errors regarding the registration of documents and property. this reference lacks a procedure. the current method of handling this reference is incomplete and contrary to the policy of reducing the work of the court. if we want to make minor reforms in the supervisory board, we have to create several branches of the supervisory board or expand its powers. that is not a good goal. but if we want to eliminate the shortcomings of the supervisory board in a way that reduces the number of court cases, fundamental reforms must be made. these amendments must be in line with the principles of a fair trial, transnational civil procedure code - developed by the rome institute for private law and the american law institute -and the judiciary transformation document. in a way that the structure and process of the supervisory board is standardized and the current shortcomings are eliminated.