رویکرد نظام کیفری ایران و انگلیس به رفتار‌های ناشی از بی‌احتیاطی و بی‌پروایی

عنصر روانی تنها دربرگیرندۀ اشخاصی که به نقض قانون تصمیم گرفته‌اند یا با آگاهی نسبت به اینکه رفتارشان ممکن است موجب نتیجۀ ممنوعه شود نیست، بلکه در برخی موارد به اشخاصی تسری پیدا کند که می‌بایست خطرات موجود در رفتارشان را پیش‌بینی می‌کردند. بی‌پروایی و بی‌احتیاطی دو جلوه از بارز‌ترین مصادیق تقصیر جزایی در نظام کیفری ایران و انگلیس هستند که می‌توانند سرزنش مرتکب آن‌ها را به‌دنبال آورند. حال این پرسش پیش می‌آید که اولاً این مصادیق دارای چه مفاهیمی‌اند و در نظام کیفری ایران و انگلیس چه رویکردی نسبت به آن‌ها وجود دارد؟ ثانیاً معیار سنجش این رفتارها چیست و مسئولیت کیفری باید بر مبنای کدام‌یک از معیار‌های عینی و ذهنی تحلیل شود؟ در این مقاله ضمن پاسخ به این پرسش‌ها به‌دنبال آن هستیم تا ثابت کنیم سرزنش مرتکب صرفاً به استناد یکی از این معیار‌ها با عدالت قضائی هم‌خوانی ندارد و باید با تلفیق آن‌ها و دیدگاهی متعادل، مرتکبان رفتار‌های ناشی از بی‌احتیاطی و بی‌پروایی را قابل‌سرزنش دانست