حقوق بزه دیدگان ویژه در قانون آئین دادرسی کیفری 1392

بزه‌دیدگان آسیب‌پذیر (زنان، کودکان، سالمندان و عقب‌ماندگان ذهنی و ...) شایستۀ بهره‌مندی از حقوق ویژه ای نسبت به سایر افراد در فرایند کیفری‌ هستند تا بتوانند به‌صورت بهینه در جهت دسترسی به عدالت و جبران آسیب‌های خود اقدام کنند. ازاین‌رو باید این دسته از بزه دیدگان، به‌منظور پیشگیری از تکرار بزه دیدگی مورد حمایت و معاضدت‌‌های حقوقی خاص قرار گیرند؛ حمایت‌‌های کیفری ماهوی و شکلی ویژه و افتراقی که مراقبت از آن‌ها را در مقابل سوءاستفادۀ جسمی، روانی، اقتصادی و جنسی موردتوجه قرار دهد. در سیاست کیفری شکلی، قانون آئین دادرسی کیفری 1392با استفاده از رویکرد و رهیافت‌‌های نوین عدالت کیفری مانندبزه دیده‌شناسی حمایتی و عدالت ترمیمی، به‌دنبال حمایت‌‌های لازم از بزه‌دیدگان آسیب‌پذیر بوده است. اما وجود برخی نارسایی‌‌های موجود در این قانون و عدم پیش‌بینی سازوکارهای مناسب در این زمینه، ازجمله؛ حذف حق اعتراض انجمن‌‌های غیردولتی موضوع مادۀ 66 قانون یادشده نسبت به تصمیمات صادره از مراجع قضائی، عدم پیش‌بینی وکیل معاضدتی و ... حمایت از این دسته از بزه دیدگان را با مشکل مواجه می‌‌سازد. این مقاله بر آن است با مطالعۀ نوآوری های قانون آئین دادرسی کیفری 1392 (با اصلاحات بعدی در سال 1394) درخصوص این دسته از بزه دیدگان، راه‌کارهای مناسب به‌منظور تقویت حقوق آنان را در فرایند کیفری ارائه دهد