اصول حاکم بر ضمانت اجراهای نقض قرارداد در اسناد نوین حقوق اروپایی و ایران

مواردی چون: آزادی انتخاب ضمانت اجرای کارآمد، قابل‌جمع‌بودن ضمانت اجراهای همگن و حق تغییر ضمانت اجرای انتخاب‌شده در اسناد نوین اروپایی با رویکرد حمایت از نفعِ متوقعِ زیان‌دیده پذیرفته شده است. مطالعه این اصول نشان می‌دهد ضمانت اجراهای نقض قرارداد موضوعیت نداشته، بلکه تامین مطلوب طرفین در اولویت است. اگرچه پذیرش این اصول در حقوق ایران، به‌ویژه درباره آزادی انتخاب ضمانت اجرای فسخ و مطالبه خسارت مقدم بر الزام به ایفای تعهد با محدودیت‌هایی همراه است ولی اهمیت مشخص‌شدن سریع سرنوشت معاملات، کاستن از خسارات و حجم دعاوی ایجاب می‌کند نگاهی طریقت‌گرا به ضمانت اجراهای نقض قرارداد داشته و بر آن شد که زیان‌دیده بتواند متناسب با میزان مطلوبیت قرارداد و اوضاع‌ واحوال حاکم بر آن، ضمانت اجرای مناسب را انتخاب کند و از آثار منفی ضمانت اجرای ناکارآمد بکاهد. التزام زیان‌دیده به مقابله با خسارت بر این مهم تاکید دارد؛ از این‌رو در مقاله حاضر با تحلیل کارآمدی نظریه نفع متوقع و تاثیر آن برگزینش ضمانت اجراهای نقض قرارداد و با درنظرداشتن معضلات عملی و اقتصادی برخی ضمانت اجراهای منصوص بر ضرورت بررسی و پذیرش اصول شناخته‌شده در اسناد نوین قراردادهای اروپایی از جمله اصل عرضی‌بودن ضمانت اجراها به‌منظور حصول بالاترین میزان کارایی این ضمانت‌ها در حقوق ایران پرداخته می‌شود.