خرید دین در نظام بانکی ایران

عقد خرید دین؛ عقدی است که به‌موجب آن، دین مدت‌دار بدهکار به کمتر از مبلغ آن توسط مدیون یا شخص ثالث از طلبکار خریداری می‌شود. با وجود اختلاف نظرهایی که درباره وضعیت حقوقی این موضوع وجود دارد، نظر مشهور صحت آن را در بیشتر موارد تایید می‌کند. اما امروزه گستردگی دیون و معاملات و نیز رواج به‌کارگیری عقد مزبور در جامعه، وضع قانونی را می‌طلبد که بیانگر جواز، شرایط و آثار آن باشد؛ از این‌رو در سال 1389 پس از طرح موضوع از جانب شورای فقهی و تعریف خرید دین و کارکردهای آن در نظام بانکی، عقد مزبور در ماده 98 قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده و دستورالعمل اجرایی قانون به شرایط صحت عقد خرید دین از قبیل: حقیقی‌بودن دین، نقدشوندگی دین، معتبربودن متعهد و... اشاره کرد؛ بنابراین عقد خرید دین یکی از ابزارهای مالی و منبع تامین اعتبار در حقوق بانکی به شمار می‌رود که می‌توان بعضی از قراردادهای بانکی را در قالب عقد خرید دین منعقد کرد. برخی از مصادیق خرید این عبارت‌اند از: قراردادهای اعتباری یا سپرده‌ها، وام‌های بانکی و قرارداد کارت‌های اعتباری.