تبیین اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در منابع اسلامی

هدف: هدف پژوهش، تبیین و اعتباریابی اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی بود. روش: روش تحقیق، ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی است. داده‌ها در بخش کیفی با استفاده از متون‌کاوی و مصاحبه و در بخش کمّی به روش توصیفی پیمایشی با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شد. نخست به روش تحلیل مضمون متون اسلامی، چارچوب اولیۀ اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در قالب مضامین پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر تدوین و از طریق مصاحبه با صاحب‌نظران، به روش سه‌سوسازی، بررسی و اعتباریابی شد. در پایان نیز با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و بر اساس یافته‌های کیفی، پرسشنامه‌ای حاوی 18 عبارت با داشتن روایی صوری و پایایی مناسب(ضریب آلفا 84/ ) تدوین شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش آماری مجذور خی و ضریب توافقی کاپا بررسی شد. یافته‌ها: هدف غایی برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی، پرورش عقل در جهت قرب الی‌الله؛ مقاصد تربیتی آن، رشد حکمت و اهداف کلی این برنامه: رشد بصیرت و شناخت، تفکر، قدرت تمیز دادن؛ قدرت تصمیم‌گیری و مآل‌اندیشی، رشد علمی و پژوهشی و همچنین رشد اخلاقی و تزکیه نفس مشخص شد. نتیجه‌گیری: اهداف ذکر شده، اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی است؛ زیرا عقل اسلامی در بنیاد خود، خدامحور است و تربیت عقلانی حکمت‌محور است که می‌تواند همۀ معانی عقل را در مفهوم جامع اسلامی آن در بر گیرد. برنامۀ درسی خردگرایانه؛ بصیرت، تفکر، قدرت تمیز دادن، تصمیم‌گیری و تزکیۀ نفس فراگیران را نیز رشد می‌دهد.

Goals of Rationalistic Curriculum in Islamic Resources

Mirshah Jafari, E.***Objectives: The main aim of the present study is explaining the purposes of rationalistic curriculum in Islamic resources. Method: The research method was Mixed Method and the qualitative and quantitative methods have been used to carry it out. The statistical sampling in the qualitative section consisted of Philosophy of Educationand curriculum experts, out of whom 9 were selected using goaloriented sampling. The quantitative statistical sampling comprised of 22 Philosophy of Education and   curriculum experts. The research data were collected from content analyzing, semistructured interview and researchermade questionnaire.Results The results of the research indicate that rationalistic curriculum, s aim is to   obey and Worship Allah and Goal of this curriculum is nurturing “Hekmat” and rationalistic curriculum, s subgoals is fostering students` ability to decision making, to construct knowledge and  to do research,selfpurification, improving students`  ability  in differentiation and thinking. Conclusion: Islamic reason is at its foundation Allahcentered and, it can be said that a rational curriculum will increase insight, thinking, and power of differentiation, selfpurification, decision making and morality.