تحلیل و بررسی دیدگاه نقیب العطاس درباره اسلامی سازی علوم اجتماعی

هدف: «محمدنقیب العطاس» یکی از موافقان و نظریه‌پردازان ایده اسلامی‌سازی دانش در نیمه دوم قرن بیستم است. هدف این پژوهش، گزارش و ارزیابی فرایند تحقق علوم اجتماعی اسلامی از دیدگاه عطاس است. روش: در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و در بررسی آن از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافته‌ها: 1. دیدگاه عطاس تنها شامل تهذیب و تکمیل علوم موجود نیست، بلکه در بر دارنده دو مرحله تهذیب و تکمیل علوم موجود و تولید علوم جدید بر اساس مبانی و روش‌شناسی اسلامی است. 2. روش‌شناسی تحقق علوم اجتماعی اسلامی در اندیشه وی، شامل استفاده از روش ترکیبی(اجتهادی، شهودی، عقلی و تجربی)، اسلامی‌سازی زبان و به کارگیری روشهای تفسیر و تاویل در مطالعه پدیده‌های طبیعی و انسانی است. نتیجه‌‌گیری: الگوی علم دینی عطاس، هر چند درصدد اسلامی‌سازی در سطح مبانی و روش‌شناسی علوم است و از این رو، بسیاری از اشکالات منتقدان بر وی وارد نیست؛ اما دارای نقاط ابهام فراوانی است. آسیبهای روش‌شناسی وی نیز عبارتند از: مبهم و غیر شفاف بودن استفاده از روش ترکیبی آسیب؛ تکیه بیش از اندازه بر نقش اسلامی‌سازی زبان برای تحقق علوم اسلامی؛ مناسب مباحث فلسفی و عرفانی بودن روش تاویلی و کارایی نداشتن برای تولید معرفت علمی.