مقایسۀ دیدگاه شهید صدر و شهید مطهری در خصوص عدالت اقتصادی از منظر نظریۀ سیستم‌ها

هدف: نظریۀ سیستمیِ عدالت یعنی تنها برایند عملکردیِ مجموعه‌ای از عناصر یا خرده‌نظامهای مرتبط با یکدیگر به تحقق عدالت منجر می‌‌شود. مقالۀ حاضر ضمن تبیین این نظریه، با تکیه بر آرای شهید صدر و شهید مطهری، رویکرد ایشان را در خصوص عدالت اقتصادی با رویکرد سیستمی، تبیین و با استفاده از تحلیل مقایسه‌ای، نقاط تفارق و تشابه آن را شناسایی کرده است. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا یا تحلیل مضمون بود که شامل تحلیل محتوای آثار شهید مطهری و شهید صدر در حوزۀ عدالت می‌شود. یافته‌ها: نظریۀ سیستمی عدالت اقتصادی در آرای شهید صدر و شهید مطهری به صورت ضمنی بیان شده، اما هرگز به صورت یک نظریه تبیین نشده است. از مهم‌ترین یافته‌های پژوهش حاضر، تبیین نظریۀ سیستمی عدالت اقتصادی شهید مطهری و شهید صدر بود. نتایج: نتایج به دست آمده دلالت بر آن داشت که با در نظر گرفتن چهار مولفۀ هدف، اجزا، مبنا و روابط، به عنوان ارکان اصلی یک سیستم، نظریۀ سیستمی عدالت اقتصادی شهید صدر و شهید مطهری از لحاظ هدف و مبنا دارای تشابه قابل توجهی‌اند؛ اما در اجزا و روابطی که سیستم را به سوی عدالت سوق می‌دهند، تفاوتهای قابل ملاحظه‌ای دارند.

comparison of shahid motahari and shahid sadr’s views on economic justice from the perspective of systems theory

aim: the systemic theory of justice means that only the functional outcome of a set of elements or sub-systems related to each other leads to the realization of justice. while explaining this theory, relying on the opinions of shahid sadr and shahid motahari, it explains their approach to economic justice with a systemic approach and finally compare their differences and similarities. method: the method used is content analysis which includes content analysis of the works of shahid motahari and shahid sadr in the field of justice. results: the findings of the research show that the systemic theory of economic justice has been implicitly expressed by shahid sadr and shahid motahari, but it has never been explained as a theory. one of the most important findings of the research is the explanation of the systemic theory of justice of shahid motahari and shahid sadr. conclusion: the obtained results indicate that by considering the 4fileds of the goal, components, basis and relationships as the main elements of a system, the systemic theory of justice of shahid sadr and shahid motahari have similarities in terms of goal and basis; but there are differences in the components and relationships that lead the system towards justice.