فرمهای پروپوزال و تولید علوم انسانی اسلامی

هدف: از انجام این پژوهش، نقد و بررسی جایگاه و نقش فرمهای پروپوزال مقطع تحصیلی دکتری رشته‌های علوم انسانی در تولید علوم انسانی اسلامی بود. روش: روش در این پژوهش از جنبۀ کلی، تعقّلی؛ از ﻟﺤﺎظ ﻫﺪف، ﺑﻨﻴﺎدی؛ از ﻟﺤﺎظ ﻣﺎﻫﻴﺖ، توصیفی ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و از ﻟﺤﺎظ ﺷﻴﻮۀ ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، از ﻧﻮع اسنادی ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‌ای بود. یافته‌ها: 1. تفاوت تحقیقات بنیادی و روش داده‌بنیاد؛ 2. مبانی فلسفی، مهم‌ترین مدخل ورود ارزشها، هنجارها و فرهنگ بومی به نظریه‌ها می‌باشند؛ 3. انتخاب روش تحقیق، به پیش‌فرضهای محقق دربارۀ روش‌شناسی برمی‌گردد؛ 4. روش در تحقیقات بنیادین، مقدّم بر نظریه است؛ 5. عوامل اصلی در گزینش روش عبارتند از: مسئله و موضوع تحقیق، هدف از تحقیق و مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی، ارزش‌شناسی و روش‌شناسی. نتیجه گیری: اولاً، فرمهای پروپوزال کنونی، نقشۀ راهی‌اند که نه تنها راهنمای دانشجویان به یکی از رویکردهای تاسیسی و اجتهادی معطوف به تولید علم در چارچوب اندیشه‌های اسلامی نیستند، بلکه اصولاً دانشجویان را در مسیری مخالف تولید علم و نظریه‌پردازی راهبری می‌کنند. ثانیاً، در روش تحقیق بنیادین، پیش‌فرضها دربارۀ مبانی، جایگاه محوری دارند و باید در فرمهای پروپوزال، این مبانی لحاظ شوند.

Proposal Forms and Production of Islamic Humanities

Objectives: The purpose of this study is to critique the status and role of proposal forms for doctoral programs in the humanities in the production of Islamic humanities. Method: In general terms, Rational; purpose, Fundamental; Nature, descriptiveanalytical; data collection method, librarybased. Results: the results of the survey indicate: 1. The difference between basic research and the foundation data method; 2. Philosophical foundations are the most important entry point for the introduction of indigenous values, norms and culture into theories; 3. The choice of research method goes back to the researcher’s assumptions about methodology; 4. Method in basic research precedes theory; 5. The main factors in choosing the method are: the problem and the subject under study, the purpose of the research and the basics of ontology, epistemology, anthropology, arithmetic and methodology. Conclusion: First, The current proposal forms are a roadmap that not only does not guide students to one of the foundational and ijtihad approaches to the production of science within the framework of Islamic thought, but also guides students in the opposite direction to the production of science and theorizing. Secondly, in the method of fundamental research, assumptions about the basics have a central place and these basics should be included in the proposal forms.