کلان‌روایت تاریخی مرتضی مطهری و جایگاه آن در مشروعیت‌بخشی انقلاب اسلامی

هدف: هدف از نگارش مقاله حاضر، ارائه کلان‌روایتی تاریخی از مرتضی مطهری و تبیین جایگاه آن در مشروعیت‌بخشی نسبت به گفتمان سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی بود. روش: در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، کلان‌روایت تاریخ‌نگارانه مطهری، واکاوی و نقش آن در مشروعیت‌بخشی سیاسی و تاثیر تئوریک بر بنیانهای نظری انقلاب اسلامی بررسی شد. یافته‌ها: نظام تاریخ‌نگارانه مطهری که برآمده از جهان‌بینی دینی و برداشت شیعی از قرآن و احادیث است، به مثابه مهم‌ترین آبشخور نگرش تاریخی وی، نقشی بی‌بدیل ایفا کرده است و در پی آن، کلان‌روایتی خلق شده که سیر حرکت تاریخ را به کمک مفاهیمی همچون: فطرت، غیبت، امامت، تکامل، تکامل معنوی، و مفاهیمی از این دست تبیین کرده است. نتیجه‌گیری: تفکر و بینش تاریخی مطهری در مشروعیت‌بخشی به انقلاب اسلامی در ایران، پیوندی ایدئولوژیک و تئوریک برقرار کرد و پدیده سیاسی انقلاب در نظر وی، مولفه‌ای مهم برای تدوام سیر روند تاریخ بر مبنای فطرت و مهدویت بوده است.

Morteza Motahari’s Historical Metamorphosis and Its Position in Legitimizing the Islamic Revolution

Objectives:The purpose of this article is to present a major historical narrative of Morteza Motahhari and to explain its position in legitimizing the political discourse arising from the Islamic Revolution. Method: In this descriptiveanalytical study, the macro narrative of Motahari historiography has been analyzed and its role in political legitimacy and theoretical impact on the theoretical foundations of the Islamic Revolution has been studied. Results : Motahari’s historiographical system derived from Shi’i religious worldview and the Qur’an and hadiths, as the most important source of his historical attitude, has played an unmatched role and subsequently created a vast narrative that has evolved. The movement of history is explained by concepts such as nature, absence, imamate, evolution, spiritual evolution, and such. Conclusion: This study has shown that Motahhari’s historical thinking and his historical insight into legitimizing the Islamic Revolution in Iran have made an ideological and theoretical link and that the political phenomenon of revolution in Motahhari’s view is an important component in continuing the process. History has been based on nature and Mahdism.