بررسی انتقادی دیدگاه آلوین پلنتینگا درباب آموزه بساطت الهی

بساطت الهی در معنای این‌همانی ذات و صفاتِ خداوند، از آموزه‌های مهم خداباوری کلاسیک است. بر مبنای خداباوری کلاسیک، از آنجا که هرگونه ترکیب، از وابستگی کل به اجزا نشان دارد و خدا بی‌نیاز محض است، پس هیچ‌گونه ترکیبی در خداوند راه ندارد. اتکای این آموزه بر مباحث متافیزیکی مانند «شیء» و «ویژگی» منجر به برخی انتقادات از سوی بعضی از فیلسوفان تحلیلی معاصر شده است.در نگاهِ انتقادی آلوین پلنتینگا، عینیت ذات و صفت، همچنین این‌همانی صفات با یکدیگر، با تکیه بر مبانی متافیزیکِ تحلیلی به این می‌انجامد که اولاً خدا فقط یک صفت داشته باشد و آن صفت چیزی نیست جز «خودش» و ثانیا پذیرش چنین عینیتی، صفت(و یا ویژگی) بودنِ خداوند را در پی خواهد داشت. مبتنی بر این دیدگاه ویژگی ها، هویت انتزاعی دارند و تمامی هویات انتزاعی هم از نظر علّی بی اثرند. در نتیجه، پذیرش این مبانی منجر به ناسازگاری آموزۀ بساطت با دیگر صفات خداوند همچون قیّومیت او می‌شود. در نهایت یا می‌باید به آموزۀ بساطت به دیده شک نگریست و یا از مبانی متافیزیکی دیگری برای توضیح رابطه ذات و صفات الهی دفاع کرد. مقاله حاضر کوششی است برای توضیح این ناسازگاری و نشان می‌دهد با پذیرش ویژگی بی‌حدی ذات در الاهیات کلاسیک، تبیین متافیزیکی رابطه ذات و صفات در خداوند، الگوی دیگری غیر از متافیزیک مقبول پلنتینگا می‌طلبد. دیگر آنکه با وجود عینیت ذات با برخی ویژگی‌ها مانند ویژگی «وحدت» و ویژگی «این‌همان بودن» تبیین آنها با الگوی رابطه مصداق‌یافتگی خلاف شهود و مستلزم تسلسل است.

a critical review of alvin plantinga's view of the doctrine of divine simplicity

divine simplicity in the sense of the oneness of the essence and attributes of god is one of the most important teachings of classical theism. according to classical theology, any combination implies a total which is dependent on the components, but since god is purely needless, there is no combination in god. the reliance of this doctrine on metaphysical topics such as ''object and property has led to some criticisms by some contemporary analytical philosophers. in the critical view of alvin plantinga, the identity between essence and attribute as well as attributes with each other, based on the principles of analytical metaphysics, leads to the fact that first of all god has only one attribute and that attribute is nothing but godself; and secondly the acceptance of such identity, will imply that god is an attribute (or a property). based on this view, properties have an abstract entity and all abstract entities are causally ineffective. as a result, these principles lead to the incompatibility of the doctrine with other attributes of god such as his wardship. finally, one must doubt the doctrine or defend other metaphysical foundations to explain the relation between essence and attributes. this article is an attempt to explain this inconsistency and shows that by accepting the infinite nature of god’s essence in classical theology, the metaphysical explanation of the relation between the essence and the attributes of god requires a model other than that of plantinga's metaphysics. another result is that despite the essence is identical with some properties such as unity and to be identical, explaining them with the pattern of the exemplifying relation is contrary to intuition and, entails infinite regress.